W tym roku mija 65 lat istnienia Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii – polskiej organizacji reprezentującej Polaków mieszkających na Wyspach Brytyjskich i uznanej przez rząd brytyjski. Zjednoczenie Polskie promuje Polskę i polską kulturę oraz broni interesów polskiej mniejszości mieszkającej na Wyspach. Organizacja wydaje „Informator Polski” oraz broszurę „Jak żyć i pracować w Wielkiej Brytanii” oraz pomaga w poszukiwaniu rodzin i osób zaginionych.
Data tworzenia się Zjednoczenia Polskiego sięga roku 1946, kiedy z inicjatywy podjętej przez Komitet Społeczny Organizacji Zawodowych, Porozumienia Trzech Samopomocy Wojskowych (reprezentujących organizacje społeczne Polskich Sił Zbrojnych) oraz Towarzystwa Polskiego w Londynie, przystąpiono do projektu przyszłej organizacji, tworzonej przy poparciu innych, istniejących już grup formalnych. Wkrótce potem odbył się pierwszy Kongres Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii, w którym wzięło udział ok. 80 delegatów, 40 zastępców reprezentujących i 35 organizacji założycielskich.
Pierwsze półwiecze
To właśnie na tym Kongresie, który miał miejsce 23 i 24 lutego 1947 r. w londyńskim Ognisku Polskim, Zjednoczenie Polskie zostało uznane za centralną organizację wszystkich już istniejących organizacji społecznych, opartą na fundamencie chrześcijańskim, demokratycznych zasadach wolności, sprawiedliwości i poszanowaniu godności ludzkiej. Jego głównym celem stały się również: koordynacja działalności niepodległościowej, sprawy kulturalno-oświatowe i działalność charytatywna oraz potrzeby i postulaty uchodźstwa polskiego.
Ponadto przy Zjednoczeniu powstały różnorodne komisje pomagające w zakresie różnych dziedzin życia. Wśród nich m.in. komisja kulturalno-oświatowa, informacyjna, poradnictwa zawodowego, a także Komisja Pomocy Dzieciom Polskim w Niemczech i wiele innych poza londyńskich oddziałów – komitetów, m.in. w Bradford, Manchester, Leicester czy Derby.
W ciągu pierwszych 50 lat funkcjonowania organizacji jej zarząd i członkowie przyczynili się do wielu osiągnięć Zjednoczenia Polskiego. Nie sposób tutaj pominąć wspólnej akcji z POSK-iem w obronie Biblioteki Polskiej, której groziła likwidacja ze strony władz brytyjskich, akcji w sprawie zbrodni katyńskiej, protestu w sprawie niszczenia cmentarza Orląt we Lwowie, walki z infiltracją reżymu, zainicjowania akcji charytatywnej dla Polski w formie pomocy medycznej w 1981 roku – Medical Aid for Poland, koordynację obchodów 300-lecia Odsieczy Wiedeńskiej, czy nawiązania kontaktu z ośrodkami polskimi poza Wyspami Brytyjskimi. Cały czas również utrzymywano kontakt z licznymi organizacjami polskimi rozsianymi na całym świecie.
Wraz ze zmianami politycznymi w Polsce wzrastała rola ZP w Wielkiej Brytanii i przypisywane mu były kolejne obowiązki. I tak po obradach Okrągłego Stołu w 1989 roku, ZP zorganizowało wiele spotkań, których celem było naświetlenie i przybliżenie sytuacji panującej w kraju. Efektem tych spotkań były liczne działania poprzez urzędy konsularne i Stowarzyszenie „Wspólnota Polska”. Właśnie wtedy też powołano specjalną Komisję do Spraw Polski, która podzielona na pododdziały, zajęła się sprawami: wiz, ankiet przedwyborczych, promowaniem opieki społecznej, obroną dobrego imienia Polski, pomocą gospodarczą i prasą. Tak więc rola organizacji rosła i ulegała przeobrażeniom, uzależnionym od potrzeb w kraju.
– W ramach pomocy powodzianom w Polsce, Zjednoczenie Polskie również wypełniło swoją rolę w 100%. Juliusz Englert, znany wówczas społecznik, zorganizował fenomenalną akcję na Ealingu. Objęliśmy opieką liceum muzyczne w Opolu. Pomogliśmy zebrać fundusze wśród tutejszej Polonii na odrestaurowanie zniszczonej szkoły i zakup fortepianu. Zbieraliśmy pieniądze w kościele, organizowaliśmy koncerty na Ealingu, organizowaliśmy bazar. W rok po powodzi zostałam zaproszona do tej szkoły, która do tego czasu była już w części wyremontowana – mówiła Maria Kruczkowska-Young wieloletni sekretarz ZP.
Zapytana o sposób pozyskiwania funduszy, odpowiedziała: – Wtedy łatwiej było zebrać fundusze, bo starsza emigracja była bardziej hojna i miała większe możliwości, a dzisiaj młoda emigracja jest dopiero na dorobku i jest bardzo zajęta organizacją własnego bytu, niekoniecznie na użytek społeczny. Mam jednak nadzieję, że wśród tych, którzy tutaj zostaną odezwie się nutka sentymentu i zrozumienia dla wszystkich, którzy zostali w Polsce, bo być może nie odnaleźli w sobie tyle siły, by wyjechać, może nie mieli takiej szansy – wspominała Maria Kruczkowska-Young.
Wyzwanie wbrew oczekiwaniom
Kiedy 1 maja 2004 roku, na mocy Traktatu akcesyjnego podpisanego w Atenach, Polska wzbogaciła się o członkostwo w Unii Europejskiej, do Wielkiej Brytanii zaczęły przyjeżdżać tłumy Polaków. Często były to rodziny z dziećmi. Polacy przybywali w poszukiwaniu pracy i polepszenia warunków życia. Wielu z nich porzucało w kraju swoje miejsce zatrudnienia z nadzieją znalezienia tutaj lepszej posady. Niektórym się powiodło, ale w byli również tacy, którzy po opuszczeniu autobusu na londyńskim dworcu Victoria Coach Station, zostali pozostawieni sami sobie. Często bez znajomości języka angielskiego, chociażby w stopniu komunikatywnym, wystarczającej ilości gotówki na przeżycie, zdani na własny los. Właśnie w tym okresie rola ZP poszerzyła się i przed pracownikami organizacji określono nowe, dodatkowe zadania pomocy rodakom, którzy nie mogli przecież w nieskończoność pomieszkiwać na londyńskiej ulicy.
– Zjednoczenie Polskie, to organizacja, która reaguje na rzeczywistość – mówiła sekretarz ZP – w wyniku euforii wejścia Polski do Unii Europejskiej zmienił się profil Zjednoczenia Polskiego, ponieważ przyjechało wielu rodaków, którzy byli totalnie nieprzygotowani. Koczowali na stacjach bez pieniędzy, bez dachu nad głową, bez pracy. Wtedy Zjednoczenie Polskie zajmowało się nimi. Nie byliśmy przygotowani na taką ilość przyjezdnych i na fakt, że przyjadą aż tak nieprzygotowani. Woziliśmy na Victorię napoje, kanapki, szukaliśmy im lokum. U mnie mieszkało małżeństwo, które o godzinie 22.00 znalazło się bez dachu nad głową. Trzeba było im pomóc, więc zaproponowałam, aby przywieziono ich do mnie. Nigdy nie poznałam ich imion – wspomina pani Maria.
– Zjednoczenie Polskie stało się organizacją, która pomaga Polakom w potrzebie. Nie daje pieniędzy – podkreślała Maria Kruczkowska – Young – ale służy informacją. Zaraz po 2004 roku został wydany informator dla nowo przyjezdnych „Jak żyć i pracować w Wielkiej Brytanii”. 6 lipca ukaże się już jego szósta edycja. Aktualnie organizacja prowadzi prace nad wydaniem XIII edycji „Informatora Polskiego”, który jest odpowiednikiem angielskiej Yellow Pages.
– Najwięcej pracy jednak Zjednoczenie miało między 2004 a 2007 rokiem, kiedy przyjeżdżało najwięcej Polaków. Teraz jest dużo łatwiej, ponieważ dużo Polaków już osiedliło się tutaj i pomaga sobie nawzajem, wzajemnie służą sobie radą – wyjaśniała sekretarz ZP, dodając, że jeżeli przyjeżdża się do obcego kraju i zamierza w nim osiąść, to trzeba mieć świadomość, że z tego wynikają też różnego rodzaju obowiązki i powinności, z którymi trzeba się zmierzyć.
Rok ważnych wydarzeń społecznych i najbliższe plany
2011 rok obfitował w liczne wydarzenia, które mogły mieć miejsce dzięki tej organizacji. Zjednoczenie Polskie było organizatorem szkoleń: „Brytyjskie granty na działalność organizacji pozarządowych”, w wyniku którego organizacje członkowskie ZP, mi.in. Barbara Storey i SOS Polonia Trust Southampton, nagrodzona także na Gali Dziennika Polskiego w styczniu br., otrzymała grant z National Lottery w wysokości 10.000 funtów.
„Pozyskiwanie funduszy z UE dla organizacji polonijnych” to szkolenie prowadzone przez specjalistów z zakresu pisania i zarządzania projektami. Trenerzy wprowadzili uczestników w tematykę pisania wniosków, podstaw logiki projektów i źródeł finansowania. Wzięły w nim udział 24 organizacje z całej Wielkiej Brytanii .
W listopadzie tradycyjnie odbyły się obchody Święta Niepodległości, a w październiku pracownicy ZP zachęcali do udziału w polskich wyborach parlamentarnych. Natomiast w czerwcu prowadzili punkt informacyjny na temat powszechnego brytyjskiego spisu ludności Cenzus.
W tym roku Zjednoczenie Polskie zachęcało Polaków do wzięcia udziału w wyborach Mayor of London i wspólnie z Wiktorem Moszczyńskim, znanym działaczem społecznym, poprzez internet, facebook oraz Newsletter (miesięcznik ZP) informowało o stanowiskach kandydatów wobec polskiej mniejszości narodowej.
Najbliższe plany dotyczą daty 1 lipca 2012 roku, a więc uroczystości związanych z 65-leciem Zjednoczenia Polskiego w Wielkiej Brytanii. Z tej okazji odbędzie się msza św. w intencji Zjednoczenia w Kościele Garnizonowym pod wezwaniem św. Andrzeja Boboli, a następnie część oficjalna w Sali Teatralnej POSK-u. W ramach spektaklu będzie można zobaczyć przedstawienie Sceny Poetyckiej pt. „Fortepian Marysi” – oparty na wspomnieniach Marii Drue, jednej z najpopularniejszych postaci, znaczących historię kabaretu na emigracji. W Jazz Cafe będzie miał miejsce Koncert Jubileuszowy w wykonaniu Dominiki Zachman. Jak podkreśla Maria Kruczkowskia-Young, będzie to impreza otwarta dla publiczności w ramach „daru dla rodaków”. Z tej okazji władze POSK-u udostępniły klub jazzowy dla Zjednoczenia Polskiego bez pobierania żadnych opłat.
W trakcie przygotowań do Jubileuszu i tuż po nim nadal będzie kontynuowana praca Zjednoczenia związana z wydaniem szóstej edycji broszury „Jak żyć i pracować w Wielkiej Brytanii”, która tym razem będzie również dostępna do pobrania za pomocą Kindle. Prowadzone są prace nad kolejnym wydaniem „Informatora Polskiego” na rok 2012/2013 i przez cały czas działa biuro organizacji w POSK-u, które służy obszerną informacją. Trwają również przygotowania do prowadzenia punktu informacyjnego dla Polaków, którzy wybierają się na londyńskie Igrzyska Olimpijskie.
Tekst: Małgorzata Bugaj Martynowska
Przeczytaj też
Udostępnij
About Author
komentarze (0)
