Czy należy mi się emerytura? Cz.2

Co z moją emeryturą? – Dodatkowa Emerytura Państwowa (State Second Pension)

Jak już wspomniałam w poprzednim artykule, osoby, które przepracowały w Wielkiej Brytanii 30 lat, płaciły składki na National Insurance Contributions oraz osiągnęły wiek emerytalny, docelowo będzie to 68 lat, mogą liczyć na otrzymanie państwowej emerytury tzw. basic state pension. Pisałam również, że wysokość basic state pension nie jest zależna od wysokości składek na NIC oraz od wysokości zarobków. Osoba samozatrudniona (Self-Employed) płacąca jedynie class 2 NIC w wysokości £2.50 tygodniowo, otrzyma taką samą podstawową państwową emeryturę, jak osoba która płaci 12% class 1 NIC od swoich dochodów.

Dla wielu system oparty na stałej (flat rate) wysokości emerytury może wydawać się wyjątkowo niesprawiedliwy. Ostatnio pojawił się w naszym biurze Michał, który pracował jako pracownik (Employee), czyli płacił class 1 NIC. Dodatkowo opłacał składki class 2 NIC jako osoba samozatrudniona. Michał chciał abyśmy go rozliczyli za rok 10/11. Bardzo nas zdziwił fakt, że mimo, że nie ma żadnych dochodów jako Sole Trader od kilku lat, to nie zamknął swej działalności i niepotrzebnie wydaje pieniądze nie tylko na usługę księgową, (przyp. pracowników rozlicza z podatku pracodawca) ale również opłaca składki class 2 NIC. Michał uważał, że płacąc dodatkowe składki na NIC będzie mógł liczyć na większą emeryturę. Nie muszę wspominać, że nie był zachwycony, kiedy dowiedział się, że w jego przypadku jako osoby zatrudnionej na etacie, dodatkowe składki class 2 NIC w żadnym stopniu nie zwiększą jego przyszłej emerytury.

„Jak to jest, że osoba, która zarabia przykładowo £17,000 rocznie i odprowadza około £24 tygodniowo jako class 1 NIC otrzyma taką samą emeryturę, jak osoba, samozatrudniona która płaci jedynie £2.50 class 2 NIC?” – pytają zszokowani klienci. – „Przecież to niesprawiedliwe” I oczywiście mają rację. Dlatego osoby, które opłacają składki class 1 NIC (czyli tylko osoby zatrudnione na etacie) mogą liczyć na dodatek emerytalny w postaci tzw. State Second Pension, zwanej też Additional State Pension, czyli dodatek do emerytury.

Na czym polega State Second Pension?

State Secon Pension w skrócie S2P została wprowadzona przez rząd labourzystów 6 kwietnia 2002. S2P zastąpiła istniejącą SERPS (State Earnings Related Pension Scheme), dodatek do emerytury zwany Addisional Pension (AP) oparty na wysokości zebranych składek NIC, stąd nazwa w wolnym tłumaczeniu „emerytura oparta na zarobkach”. State Second Pension wprowadzona w 2002 roku jest bardziej korzystna dla osób o niższych dochodach, od obowiązującej wcześniej SERPS. Jeśli Adam pracuje w Wielkiej Brytanii jako mechanik samochodowy i zarabia £25,000 rocznie (dochody za rok 10/11), to po przepracowaniu w UK do emerytury, czyli do 68 roku życia, otrzyma dodatkowo, obok Basic State Pension (przyp. w roku 11/12 wysokość Basic State Pension wynosi £102 na tydzień) £4,698 rocznie, czyli około £90 tygodniowo. Co oznacza, że Adam, który odprowadza składki na class 1 NIC, będzie nieco bogatszy od Marcina, który pracuje jako Self-Employed i płaci jedynie £2.50 class 2 NIC tygodniowo. Czy jest możliwość, aby Marcin również mógł opłacać class 1 NIC? Niestety nie. Tylko bowiem osoby zatrudnione płacą class 1 NIC i dzięki temu mogą liczyć na dodatek emerytalny w postaci State Second Pension.

W jaki sposób naliczana jest dodatkowa państwowa emerytura (State Second Pension)?

Punktem wyjściowym przy obliczaniu dodatkowej emerytury jest tzw. Lower Earnings Level, w skrócie LEL. W roku podatkowym 11/12 LEL wynosi £5,304. Jest to dochód roczny, od którego pracownicy zaczynają opłacać National Insurance Contributions. Warto bowiem pamiętać, o czym pisałam już wielokrotnie, że osoby zatrudnione na pół etatu i zarabiające poniżej £102 tygodniowo, mimo, że przepracują wymagane 30 lat, to ponieważ nie odprowadzały składek na NIC, emerytura im się nie będzie należała. Tym bardziej nie mogą liczyć na State Second Pension, którą mogą otrzymać tylko ci pracownicy, którzy w ciągu roku zarobili więcej niż £5,304. Weźmy przykład Bartka, który w roku podatkowym 2011/2012 zarobi £14,400. Dla przejrzystości kalkulacji posłużmy się tabelą:

LEL – Lower Earnings Level – wysokość zależna od danego roku podatkowego (w roku podatkowym 11/12 £5,304)

LET – Low Eranings Threshold (w roku podatkowym 11/12 wynosi £14,400)

UEL – Upper Earnings Limit (w roku podatkowym 11/12 £42,475)

Gdyby dochody Bartka w wysokości £14,400 rocznie utrzymały się na podobnym poziomie do przejścia na emeryturę, to Bartek otrzymałby £3,638 dodatkowej emerytury rocznie. Bartek zarabia bowiem w granicach LET (Lower Earnings Threshold), czyli od £14,400 odejmujemy LEL (Lower Earnings Level) czyli £5,304, co daje £9,096. Następnie kwotę tę mnożymy przez 40% i otrzymana £3,638 daje nam kwotę wypracowanej przez Bartka dodatkowej emerytury. Co oznacza, że Bartek obok podstawowej państwowej emerytury otrzyma dodatkowo w granicach £70 tygodniowo.

W przypadku Zenka, który przyjechał do Wielkiej Brytanii przeszło 10 lat temu i do osiągnięcia wieku emerytalnego przepracuje 49 lat, zarabiając średnio £22,000 rocznie, wysokość Second State Pension wyniesie w granicach £115 tygodniowo.

Sposób obliczenia S2P Zenona (dane zgodne z wielkościami obowiązującymi w roku podatkowym 10/12)

Dane z Tabeli 1 £14,400 minus £5,304 = £9,096

Dane z Tabeli 2 £22,000 (dochód roczny Zenona) minus £14,400 = £7,600

Powyższe wyniki służą do kalkulacji wysokości Second State Pension. Czyli wynik z Tabeli 1 £9,096 mnożony jest przez 40%. Pozostała kwota £7,600 mnożona jest przez procent z Tabeli 2, czyli £7,600 x 10%. Otrzymane kwoty dzielimy przez 49, czyli ilość przepracowanych lat. Co daje ostateczny wynik

£9,096 x 40% dzielone przez 49 (lata przepracowane w UK) = £74.25 oraz

£7,600 x 10% dzielone przez 49 = £15.51

Oznacza to, że Zenon po osiągnięciu wieku emerytalnego i przepracowaniu 49 lat otrzyma £89.76 State Second Pension.

Proszę zwrócić uwagę na fakt, że osoby, które kwalifikują się do pełnego dodatku emerytalnego obliczonego powyższym sposobem muszą wykazać, że przepracowały w Wielkiej Brytanii „pełny okres pracy” zwany full working life, który mierzy się średnio od 16 roku życia do wieku emerytalnego. Osoby, które przepracują tylko kilka lat mogą liczyć jedynie na część dodatku zależną od ilości przepracowanych lat oraz wysokości odprowadzonych składek class 1 NIC.

State Second Pension, podobnie jak emerytura podstawowa (Basic State Pension) ulega nieustannej ewolucji. Już dzisiaj słychać o zmianach, który obecny rząd Torysów zamierza wprowadzić w systemie emerytalnym. Wśród proponowanych zmian dotyczących State Second Pension do najważniejszych należy zlikwidowanie zależności istniejącej pomiędzy zarobkami a wysokością przyszłej emerytury i wprowadzenie w to miejsce kolejnego stałego dochodu (flat rate), podobnie jak jest to w przypadku Basic State Pension. Wysokość State Second Pension ma być obliczana na podstawie ilości przepracowanych lat pomnożonych przez £1.40 tygodniowo, czyli £73 rocznie. Co oznacza w bardzo ogólnej kalkulacji, że jeśli Bogdan przepracuje w UK 10 lat, to po osiągnięciu wieku emerytalnego będzie mógł liczyć na £730 dodatkowej emerytury w skali rocznej, czyli około £14 tygodniowo, natomiast Jarek, który przepracuje w UK 30 lat, otrzyma obok Basic State Pension, dodatek w postaci £2,190 rocznie, czyli £42 tygodniowo (£73 pomnożone przez 30 lat daje £2,190). Dodatkowy element przy naliczaniu State Second Pension to wysługa lat, która może oznaczać, że aby otrzymać S2P wymagana będzie znacznie dłuższa niż w przypadku Basic State Pension ilość lat przepracowanych w UK.

Warto jednak pamiętać, że pieniędzy w kasie publicznej brakuje, a osób przechodzących na emeryturę przybywa z każdym rokiem. Na początku ubiegłego stulecia, kiedy wprowadzano pierwsze emerytury, na każdego emeryta przypadało 10 osób w wieku produkcyjnym i tylko 1 na 200 osób dożywała sędziwego wieku 100 lat, a ogólna liczba emerytów wynosiła 500,000. W dniu dzisiejszym (statystyki z roku 2008) w Wielkiej Brytanii żyje 12 milionów ludzi w wieku emerytalnym, 1 na 4 osoby dożyje wieku 100 lat i tylko 4 osoby pracujące przypada na każdego emeryta. Oznacza to, że pieniędzy dla ludzi w wieku emerytalnym będzie coraz mniej. Dlatego obecny rząd wyszedł z jeszcze jedną propozycją połączenia State Second Pension z podstawową emeryturą państwową (Basic State Pension) i wypłacania każdemu emerytowi jednolitej emerytury w wysokości £140 tygodniowo. Jeśli kwota ta wydaje się śmiesznie mała to zawsze pozostaje zabezpieczenie się na przyszłość poprzez własną inwestycję w postaci Company Pension (coś w rodzaju prywatnej inwestycji w zakładzie pracy) oraz emerytury prywatnej czyli Private Pension, w Polsce znanej jako trzeci filar. Ale na ten temat w następnym artykule za dwa tygodnie.

Dorota Cukierska