Gołąbki

Po tak zacnej Gali zorganizowanej przez Dziennik Polski, w której miałem możliwość i zaszczyt uczestniczyć, po poznaniu laureatów tegorocznych nagród oraz wspaniałych gości uczestniczących w bankiecie, trudno było mi wybrać odpowiednie danie, które mógłbym dziś państwu przedstawić. Gdy myślę się o tych ludziach, którzy tak wspaniale promują Polskę pomimo wielu trudów napotykanych na swej drodze, chciałbym również zaproponować coś bardzo polskiego!

Mam wielką nadzieję, iż moje przepisy i rady kulinarne pomogą nowemu pokoleniu mieszkającemu poza granicami Polski podtrzymywać polskie tradycje w swoich domach, a także przypomną nam wszystkim naszą wspaniałą kuchnię polską, którą należy się szczycić i promować! Na przykładzie swoim i swoich doświadczeń mogę państwa zapewnić, iż „obcokrajowcy” uwielbiają nasze polskie dania i zawsze chwalą je po spróbowaniu. Niestety nie zawsze przekłada się to na nas Polaków. Gdy „dostojnikom” tego świata, ludziom sceny i zwykłym śmiertelnikom po pierwszym kęsie któregoś z naszych pospolitych dań pojawia się uśmiech na twarzy, a kiwając głową i przeżuwając kolejne kęsy delektują się polskim smakiem od razu łamią stereotyp tłustej polskiej kuchni, co bardzo zresztą mnie cieszy! Proszę więc państwa byśmy się szczycili naszymi polskimi daniami, a nie odstawiali ich na sam szary koniec, wybierając hamburgera z frytkami czy pizzę.

Dzisiaj proponuje państwu danie, które jest znane chyba wszystkim. Pomimo to, iż wielu czytelników potrafi je wykonać na pewno w wyśmienity sposób, to większość młodego pokolenia nie wie jak zabrać się do jego przygotowania. A zatem zapraszam dziś państwa na gołąbki.
Gołąbki to potrawa półmięsna z farszu zawiniętego w rolki z liści białej kapusty głowiastej. Tradycyjnymi składnikami farszu są mielone mięso wieprzowe i ryż lub kasza oraz dalsze dodatki, jak np. cebula, grzyby i przyprawy. Istnieją także inne warianty nadzienia np. z mięsem drobiowym, baraniną lub bez mięsa (wersja wegetariańska). Przed podaniem gołąbki są duszone/smażone na tłuszczu. Na Kresach znane są też pieczone gołąbki, zawijane w kwaszone liście kapusty, podawane głównie jako potrawa wigilijna. Na Wigilię robione są z farszem z kaszy gryczanej, natomiast w ciągu roku – farszem może być mięso mielone z kaszą gryczaną lub ryżem. Farsz zawijany jest w liście kiszonej w całości kapusty białej. Po zawinięciu gołąbki piecze się w zamkniętym naczyniu.

Podobnie jak kiszona kapusta, gołąbki są tradycyjną potrawą w krajach Europy Środkowej i Wschodniej. Dzięki rozpowszechnionej uprawie kapusty w tych regionach były w wiekach minionych często potrawą biedniejszych warstw ludności, a obecnie gołąbkami na wiele sposobów delektują się wszyscy.

Gołąbki tradycyjne z sosem pomidorowym
Do gołąbków potrzebujemy: 1 główkę kapusty, 2 duże cebule, 1 szklankę ryżu, 1 kg mięsa (według uznania, ja osobiście mieszam mięso cielęce z wieprzowym), 1 jajko, 2 łyżki oleju, 2 łyżeczki papryki w proszku, ziele angielskie, liść laurowy, sól, pieprz do smaku.
Sos pomidorowy
2 szklanki bulionu, 1 puszka pomidorów krojonych, 1 cebula, 1 marchewka, 2 ząbki czosnku, sól, pieprz.
Sposób wykonania
Z kapusty wycinamy głąb, płuczemy ją, zdejmujemy brzydkie wierzchnie liście. Do dużego garnka wlewamy wodę, solimy ją delikatnie, wkładamy kapustę i gotujemy. Kiedy liście zmiękną zdejmujemy je w kolejności (można to zrobić na dwa sposoby: 1: ściągamy liście za pomocą widelca podczas parzenia się kapusty lub 2. ściągamy liście pod bieżącą wodą. Trzeba uważać, by liście były w całości. Jeśli w między czasie pojawią się twarde, główkę należy na kilka minut włożyć jeszcze do garnka. Mięso mielimy. Ryż gotujemy w osolonej wodzie, odcedzamy i studzimy. Cebulę kroimy w kostkę i szklimy na tłuszczu. Do mięsa dodajemy ryż (ja przeważnie robię to pół na pół (chyba że są inne wymagania), następnie dodajemy cebulkę, paprykę w proszku, jajko, olej i przyprawy; rękami dobrze wyrabiamy nadzienie. Gdy farsz jest już gotowy, przechodzimy do zawijania, choć najpierw należy z liści wyciąć kaczan (grube wybrzuszenie na liściu) by liście były płaskie i delikatne. Na szerszą część liścia kapusty nakładamy farsz, boczne brzegi liścia składamy do środka, zwijamy ciasno ku węższej części. Uformowane gołąbki układamy w naczyniu żaroodpornym wyścielonym liśćmi kapusty. Całość zalewamy bulionem z dodatkiem ziela i liści laurowych i przykrywamy jeszcze folią aluminiową. Tak przygotowane gołąbki dusimy w piecu 60 minut w temperaturze 180 stopni.
Sos pomidorowy
W między czasie przygotowujemy sos pomidorowy. Cebulę kroimy w kostkę i podsmażamy; do uduszonej cebuli dodajemy czosnek, marchewkę, pomidory, przyprawy i bulion. Wszystko doprowadzamy do wrzenia i gotujemy jeszcze 10-15 minut. Tak przygotowany sos można podać prosto z garnka w obecnej postaci lub można go zmiksować, obie formy są dobre, a robimy to według uznania. Nasze gołąbki podajemy w sosie pomidorowym; można także je delikatnie polać oraz posypać świeżym koperkiem; dodatkowym komplementem do gołąbków mogą być młode ziemniaczki. Takim daniem z pewnością zaskoczymy podniebienia wielu osób, a także przypomnimy im, że kuchnia polska jest doskonała! Życzę państwu smacznego.