Rencenzja: „Przetańczyć całą noc. Kulturowa historia dwudziestolecia międzywojennego w Wielkiej Brytanii” Justyna Nowak

Justyna Nowak

„Przetańczyć całą noc. Kulturowa historia dwudziestolecia międzywojennego w Wielkiej Brytanii”

Odradzająca się po I wojnie światowej Wielka Brytania kojarzy się z zatrważającą biedą, kryzysem gospodarczym i pandemią grypy, która pochłonęła więcej ofiar niż trwające przez 4 lata konflikty zbrojne. Autorka książki „Przetańczyć całą noc”, drobiazgowo relacjonując styl życia Brytyjczyków, chce udowodnić, że dwudziestolecie międzywojenne ma jednak drugie oblicze, przejawiające się dynamicznym rozwojem społecznym i kulturalnym.

Nowak zabiera nas w podróż po kraju zachwycającym się sprzętami elektrycznymi, puszkowanym jedzeniem czy egipskimi papierosami. Powstałe wówczas BBC staje się tańszą i wygodniejszą alternatywną dla filharmonii, puszczając utwory Mozarta, Strawinskiego czy Bartoka. Rośnie zainteresowanie psychoanalizą, zdrowym sposobem odżywiania się, gimnastyką. Komercyjne lotnictwo cywilne zostaje uznane za najistotniejszą kwestię pokolenia.

Lata te były przełomowe pod wieloma względami. Brytyjki chętnie porzuciły edwardiański styl ubierania się na rzecz krótszych sukienek i lekkiego jedwabiu. Tapetę na ścianach zastąpiła farba klejowa, stare wiktoriańskie budownictwo nowoczesny design. Panaceum – przed paracetamolem – stanowił siarczan amfetaminy, który przepisywano w leczeniu wielu chorób, nie zdając sobie początkowo sprawy z narkotycznych właściwości substancji.

„Przetańczyć całą noc” obnaża ponadto przesądy i wierzenia żyjących niemalże 100 lat temu Wyspiarzy, które teraz jawią nam się jako niedorzeczne i absurdalne. Brytyjscy lekarze przekonywali ówczesne pacjentki, że chodzenie w butach na obcasach powoduje problemy z zajściem w ciążę, niedopuszczalne było także jedzenie świeżych owoców i warzyw, gdyż uważano je za niezdrowe.

Dwudziestolecie międzywojenne było bez wątpienia erą konsumpcjonizmu, w której widoczny jest niezaspokojony apetyt na nabywanie kolejnych relatywnie potrzebnych dóbr. Co istotniejsze jednak, stanowiło kluczowy moment dla rozwoju feminizmu w Wielkiej Brytanii. Możliwość robienia kariery zawodowej czy nabycie prawa do udziału w wyborach stały się zalążkiem niezależności i emancypacji, umożliwiając kobietom wyzwolenie się z okowów patriarchalnego modelu społeczeństwa.

Monika Mańka