Stanowisko organizacji the3million

Status osoby osiedlonej („Settled Status”) zaproponowany przez  Wielką Brytanię nie spełnia oczekiwań i powinien być odrzucony:

1. Status osoby osiedlonej bazuje na brytyjskim prawie imigracyjnym i wciąga obywateli europejskich w „nieprzyjazne środowisko”, w tym:

• status osoby osiedlonej nie rozwiązuje kwestii kumulacji świadczeń emerytalnych, zdrowotny czy socjalnych z krajów Unii Europejskiej;
• status osoby osiedlonej nie zapewnia wzajemnych praw brytyjskim obywatelom w Europie;
• ile nie zaaplikują o przyznanie tego statusu, obywatele unijni w Wielkiej Brytanii staną automatycznie nielegalnymi imigrantami;
• zaproponowane systemowe kontrole kryminalne są niezgodne z prawem unijnym;
• odrzucenie aplikacji o przyznanie statusu osoby osiedlonej oznacza, że dana osoba staje się nielegalnym imigrantem;
• odrzucenie aplikacji o przyznanie statusu osoby osiedlonej może również oznaczać utratę zatrudnienia, prawa jazdy, zamknięcie konta bankowego i inne utrudnienia.

2. Nie ma gwarancji, że zasady określone w dokumencie nt. statusu osoby osiedlonej nie zostaną zmienione w czasie naszego życia, przy czym zmiana dokumentu nie wymaga zawierania międzynarodowych umów i jest wyłączona z jurysdykcji Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej
3. Status osoby osiedlonej oznacza, że istniejące prawa obywateli unijnych zostają zniesione z mocą wsteczną; prawo sprowadzenia najbliższych członków rodziny po Brexicie zostanie zniesione lub zredukowane, włączając w to Brytyjczyków żyjących w Unii Europejskiej.
4. Arbitralne uprawnienia przyznane Ministerstwu Spraw Wewnętrznych (Home Office)w odrzucaniu wniosków zwiększają obecną niepewność, ponieważ:

• istnieje znaczące ryzyko niesprawiedliwej lub nawet nielegalnej deportacji;
• procedury wykonane centralnie (online) przez Home Office są anonimowe i bezosobowe;
• zaproponowana utrata prawa do ochrony danych w połączeniu z błędami ministerstwa może mieć fatalne konsekwencje
• przy obecnym 10-procentowym poziomie błędów ministerstwa , 320 tysięcy jednostek może doświadczyć niszczycielskich konsekwencji

5. Obywatele, którzy mają już stałą rezydenturę będą zmuszeni do ponownego aplikowania, a ich status rezydenta ulegnie cofnięciu.

Prawa do zarejestrowanej rezydencji zaproponowane przez organizację the3million dają niezbędną, jednoznaczną ochronę:

1. Prawo do rezydentury opracowane w oparciu o międzynarodowy traktat zawarty pomiędzy Wielką Brytanią a Unią Europejską i przystosowane do prawa brytyjskiego przez oddzielną ustawę zapewniające:

• obopólne pokrycie praw obywateli unijnych w Wielkiej Brytanii i brytyjskich obywateli w Unii Europejskiej;
• ochronę przed potencjalnymi przyszłymi zmianami prawa brytyjskiego;
• jurysdykcję ponadnarodowego sądu, w równym stopniu chroniącego obie grupy obywateli.

2. Zagwarantowany pełny pakiet istniejących praw obywatelskich UE, w tym prawo do łączenia rodziny.
3. Usprawniony, proces rejestracji:

• Obywatele uzyskują zaświadczenia potwierdzające swoje prawa osobiście przez lokalne urzędy;
• Dowód tożsamości wraz z dokumentami potwierdzającymi pobyt trwający ponad 5 lat zapewnia status stałego rezydenta w Wielkiej Brytanii;
• Krótszy okres rezydencji zapewnia status tymczasowego rezydenta, który można wymienić na stałą rezydenturę po upłynięciu 5 lat;
• Istniejące unijne statusy rezydenta/certyfikaty rezydenta mogą być automatycznie wymienione bez dodatkowych kosztów;
• W ramach prawa unijnego status rezydenta tymczasowego w Wielkiej Brytanii oznacza, że dana osoba nie musi stanowić nadmiernego obciążenia związanego z bezpieczeństwem socjalnym;
• Status stałego rezydenta daje dożywotnio prawo powrotu do Wielkiej Brytanii, nawet po nieobecności w kraju dłuższej niż 2 lata;
• Odrzucenie aplikacji oznacza, że obywatel zachowuje wszystkie prawa w Wielkiej Brytanii do czasu złożenia i rozpatrzenia odwołania.

4. Okres karencji, umożliwiający wszystkim obywatelom UE otrzymywanie informacji / umawianie się na spotkania / składanie wniosków:

• W czasie karencji dokumenty potwierdzające rezydenturę stałą lub tymczasową są opcjonalne;
• Pracownicy, właściciele nieruchomości, banki, służba zdrowia nie mają prawa dyskryminować obywateli unijnych z powodu braku ww. dokumentów;
• Po upływie okresu karencji obywatele otrzymują jednoznaczne dokumenty potwierdzające ich status stałego/tymczasowego rezydenta w Wielkiej Brytanii.

Pełna propozycja alternatywy do zaproponowanego statusu osoby osiedlonej jest dostępna na stronie internetowej: www.the3million.org.uk/publications

Tłum. Magdalena Grzymkowska