„Jawnuta”: porywajaca premiera Sceny Operowej POSK-u!

Rok 2019 to zarówno 200. rocznica urodzin Stanisława Moniuszki, jak też, uchwałą Sejmu RP, Rok Moniuszkowski. Scena Operowa POSK-u zadbała o to, aby rok ten obchodzony był w Ośrodku wyjątkowo, z rozmachem i w sposób atrakcyjny zarówno dla polonijnej, jak i międzynarodowej publiczności.

Joanna Młudzińska, Prezes POSK-u, tworząca wraz z Krystyną Bell i Stephenem Ellery trzon Sceny Operowej POSK-u, wyjaśnia: „Już od dobrych kilku lat mamy ambicję, przyjemność i zaszczyt prezentować w POSK-u kolejne premiery oper naszego narodowego kompozytora, starając się zawsze o utrzymanie wysokiego poziomu artystycznego tych wydarzeń. W tym roku, 4 maja, w przeddzień urodzin kompozytora, przedstawiliśmy specjalny Koncert Galowy Moniuszko 200, gorąco przyjęty przez publiczność, na którego repertuar złożyły się „moniuszkowskie perły”, czyli m.in. najsłynniejsze arie i kilka najpopularniejszych pieśni ze „Śpiewnika domowego”. Na jesienną premierę operową chcieliśmy wybrać coś naprawdę wyjątkowego – myślę, że pełna porywających rytmów i melodii „Jawnuta” spełni oczekiwania na miarę Roku Moniuszkowskiego!”

Stephen Ellery, dyrygent i kierownik muzyczny wydarzenia dodaje: „To będzie pierwsze wystawienie „Jawnuty” poza granicami Polski! Jest to generalnie podnoszące na duchu dzieło, mocno zorientowane na taniec – zobaczymy m.in. słynny „Taniec cygański”! Będzie też wiele porywających refrenów, komicznych arii, zabawnych dialogów, ale też lirycznych, romantycznych duetów, a wszystko to w wykonaniu wybitnych solistów najważniejszych polskich teatrów operowych, w reżyserii świetnego Feliksa Tarnawskiego.”

Libretto „Jawnuty” Władysława Ludwika Anczyca oparte jest na sielance „Cyganie” Franciszka Dionizego Kniaźnina. Było to popularne swego czasu dzieło, mówiąca o relacjach między Polakami i Cyganami – temat aktualny w tamtych czasach i często poruszany. Pierwsza wersja utworu Moniuszki powstała w 1852 roku, zatytułowana była „Cyganie” i miała formę operetki. W 1860 roku kompozytor ulepszył to dzieło, przekształcając je w operę zatytułowaną „Jawnuta”.

„Jawnuta” to leciwa Cyganka trudniąca się wróżeniem, która kiedyś porwała dziewczynkę i wychowała ją jako swoją, nadając jej imię Chicha. Chicha, wyrastająca w przekonaniu, że jest Cyganką, zakochuje się z wzajemnością w Stachu, ale z powodu nienajlepszych relacji pomiędzy lokalną ludnością a Cyganami, związek ten wydaje się być skazany na niepowodzenie. Tak naprawdę, nie ma przyzwolenia na ich miłość. Chicha cierpi, gdyż bardzo kocha Stacha, który namawia ją na wspólną ucieczkę, ona jednak nie chce opuścić starej matki i jest w rozterce. Jednakże w pewnym momencie, prawdziwe pochodzenie Chichy wychodzi na jaw – Jawnuta wyznaje prawdę. Nie ma już przeszkód, aby Chicha była ze Stachem… Jawnuta chce odejść, aby żyć gdzieś w samotności, ale wszyscy, wspólnie proszą ją aby została, a na koniec stają się przyjaciółmi.

W roli tytułowej wystąpi Olga Maroszek, mezzosopranistka, gwiazda Teatru Wielkiego w Łodzi. Artystka ta już po raz trzeci weźmie udział w produkcji operowej POSK-u – wcześniej śpiewała w „Strasznym Dworze” i „Hrabinie”.
Będzie to również brytyjski debiut dwójki polskich solistów: Jolanty Wagner w roli Chichy i Łukasza Gaja w roli Stacha. Jolanta, duża gwiazda operowa w Polsce, regularnie gości jako solistka na deskach teatrów operowych Warszawy, Bytomia i Krakowa, a na stałe związana jest z Operą Bydgoską. Łukasz, wcześniej solista Opery Wrocławskiej, współpracuje z najlepszymi teatrami operowymi w Polsce. Wystąpił już wcześniej w roli Stacha podczas „Festiwalu Moniuszko” w Dębicy.

W roli Gnusia pojawi się Kamil Bień, młody tenor o wielkiej przyszłości – ukończył studia w Guildhall School of Music and Drama, mieszka w Londynie i wielokrotnie śpiewał już w Polsce i w Anglii, ostatnio w Grange Park Opera.
W „Jawnucie” usłyszymy i zobaczymy także wielu innych znakomitych solistów, jak Wioletta Gawara, Marcin Gęśla, Przemysław Baranek i Łukasz Biela, znanych już z wcześniejszych premier Sceny Operowej POSK-u i występujących też w innych operowych zespołach w Wielkiej Brytanii.

Oprocz solistów, udział wezmą chórzyści ćwiczący pod kierownictwem muzycznym Andrzeja Kotowicza, tancerze z The Federation of Polish Folklore Groups pracujący z Anią Szpek, Kingą Mizerne i Robertem Wilczyńskim oraz specjalnie dobrana międzynarodowa orkiestra, a wszystko to w oryginalnej scenograii i barwnych kostiumach.
Dyrygent Stephen Ellery nie skrywa swojego entuzjazmu: „Odtworzymy na scenie obóz cygański, gdzie Cyganie zebrani przy ognisku będę grać na tamburynach, tańczyć i śpiewać – będzie intersująco! Od strony muzycznej „Jawnuta” to mieszanka muzyki polskiej i cygańskiej. Pojawiające sie niekiedy dialogi mówione będą dla śpiewaków pewnym wyzwaniem, ale pod doświadczonym okiem reżyserskim Feliksa Tarnawskiego napewno zagrają dobrze!”
Świętując Rok Moniuszki Scena Operowa POSK-u ofiarowuje swojej publiczności unikalną możliwość zapoznania się z dziełem tego kompozytora całkowicie odmiennym od jego pozostałych oper. Poza porywającą formą muzyczną, „Jawnuta” ukazuje aspekty złożoności społeczeństwa polskiego w kontekście relacji polsko-cygańskich w tamtym okresie. To dzieło to również mała lekcja historii. I pięknie kończąca się historia.

Tomasz Furmanek

„Jawnuta” Stanisława Moniuszko
Reżyser: Feliks Tarnawski
Dyrygent: Stephen Ellery
Sala Teatralna POSK-u
Sobota, 5 października, godz. 19:30 i niedziela 6 października, godz. 17:00
Bilety £30/25/20 na www.jawnuta.eventbrite.co.uk
oraz w Kasie POSK-u od 23 września w godz. 19:00-21:00, tel: 0208 741 1887