Zaduszki na Wyspach: Od Londynu po Aberdeen

Mimo pandemii Polacy w Wielkiej Brytanii (oczywiście przy zachowaniu zasad dystansu społecznego) mieli możliwość celebrowania dnia Wszystkich Świętych i Dnia Zadusznego. Przedstawiciele Polonii, jak i polskich placówek dyplomatycznych odwiedzili polskie cmentarze oraz miejsca związane z polską historią.

Ambasador Arkady Rzegocki złożył wieniec pod pomnikiem RAF Bomber Command Memorial w Green Park. Konsul Generalny w Edynburgu Ireneusz Truszkowski odwiedził cmentarz w Perth, konsul Michał Zawisza wraz z harcerzami zapalił znicze na The Grove Cemetery w Aberdeen, konsul Ilona Bajus złożyła kwiaty na Costorphine Hill w Edynburgu.

15 lat Akcji „Znicz”

Jak co roku, choć na mniejszą skalę odbyła się Akcja „Znicz” polonijnej organizacji Poland Street. – Z powodu pandemii COVID-19 i związanych z tym restrykcji, Akcja „Znicz” organizowana przez nas od 15 lat w tym roku miała inny charakter. Dysponowaliśmy zniczami, które zakupiła dla nas Ambasada RP w Londynie, jednak nie posiadaliśmy środków czystości i narzędzi, jak grabie czy szczotki. Zachęcaliśmy Polonię, aby sprzątano polskie groby we własnym zakresie. Informacje, w co powinni się zaopatrzyć i mapki grobów, pomocne w identyfikacji, zostały udostępnione na Facebooku. Takie rozwiązanie umożliwiło ograniczenie kontaktu między uczestnikami do minimum – tłumaczy Anna Gałandzij, rzeczniczka Poland Street.

Akcja odbyła się na dwóch londyńskich cmentarzach: St Patrick’s i Gunnersbury. Sprzątanie było możliwe w grupach maksymalnie sześcioosobowych. W tym roku również nie było szeroko zakrojonej promocji w mediach społecznościowych, Poland Street poinformowała o akcji wyłącznie swoich wieloletnich wolontariuszy i sympatyków, aby uniknąć tłumów na cmentarzach.

–  Zależało nam, aby tradycja sprzątania grobów w okresie Wszystkich Świętych została zachowana pomimo pandemii. W tym roku ta akcja miała tym większe znaczenie dla tych, którzy jak ja niedawno stracili bliskich, a nie mogli z powodu restrykcji odwiedzić ich grobów w Polsce. Zapalenie znicza to, w Anglii, w pewien sposób pomogło mi czuć się bliżej dziadka – dodaje Ania Gałandzij.

Szkocja pamięta

Ale nie tylko w Anglii znajdują się polskie groby. Na terenie Szkocji znajdują się 763 polskie groby wojskowe rozsiane na  54 cmentarzach. Od Thurso na północy po Stranraer na południu i od Portree na wyspie Skye po Longside na wschodnim wybrzeżu.

– Od początku istnienia Polskiej Szkoły Sobotniej w Perth, czyli od 2007 roku, uczymy dzieci poszanowania dla wartości i tradycji, a jedną z nich jest dbałość o groby i pielęgnowanie pamięci o zmarłych. W Perth mamy jeden z największych cmentarzy w Szkocji , na którym są pochowani polscy żołnierze walczący „za wolność naszą i waszą” i co roku, w pierwszą niedzielę listopada uczniowie naszej szkoły składają kwiaty pod pomnikiem ich upamiętniającym – mówi dyrektor Polskiej Szkoły Sobotniej w Perth Wioletta Hass-Lipińska

W dniu 1 listopada – jak co roku – Skrzaty „Misie”, Zuchy „Niedźwiadki” i Harcerki „Niedźwiedzice” otoczyły opieką i modlitwą zmarłych oraz ich groby na cmentarzu Mount Vernon w Edynburgu. – W tym roku wyjątkowo, ponieważ obowiązujące zasady sanitarne narzucone przez COVID-19 pozwoliły na rodzinne harcerskie wyjścia i pełne listopadowej zadumy spacery wśród polskich grobów usytuowanych na edynburskiej nekropolii. W czasie najbliższych zbiórek nasze patrole zuchowe i harcerskie zadbają o te ważne miejsca przez zapalanie świec oraz ich regularne sprzątanie. Zawisną na nich biało czerwone wstęgi. Pamiętamy! Czuwaj! – podsumowuje akcję w Edynburgu druhna aspirantka Dagmara Turowska.

Magdalena Grzymkowska