Pediatra odpowiada na pytania dotyczące szczepionek

We wrześniu czołowi brytyjscy lekarze zalecili zaszczepienie wszystkich dzieci w wieku od 12 do 15 lat pierwszą dawką szczepionki Pfizer-BioNTech Covid-19 po to, aby chronić ich zdrowie fizyczne i psychiczne oraz zapobiec przerwom w procesie edukacji. Program szczepień przeciwko grypie dla szkół został również rozszerzony o wszystkie dzieci ze szkół podstawowych oraz klasy siódmej szkoły średniej (Year 7 of secondary school), aby objąć wszystkich uczniów szkół średnich do roku 11. włącznie.

W ciągu ostatniego miesiąca większość rodziców w całym kraju powinna otrzymać listy ze szkoły, które zapraszają kwalifikujące się dzieci do zaszczepienia się w szkole. Celem tych działań jest zaszczepienie jak największej liczby dzieci przed zimą, ponieważ naukowcy przewidują szczególnie wyjątkowo trudny sezon grypowy, przy jednoczesnym wzroście liczby przypadków Covid-19,co obserwujemy już w niektórych szkołach.

W celu przekazania rzetelnej informacji polskim rodzinom, nawiązaliśmy współpracę ze znaną polską pediatrą dr Beatą Szymczyk Hałas, która ma 25-letnie doświadczenie w doradztwie w zakresie chorób zakaźnych. Dr Szymczyk-Hałas jest także ekspertem z zakresu wirusologii i członkiem Royal College of Pediatric and Child Health. Specjalnie dla nas odpowiada na pytania czytelników dotyczące szczepień przeciwko Covid-19 i grypie.

Czy te szczepionka przeciwko Covid-19 jest bezpieczna dla dzieci?

Szczepionka przeciw Covid-19 (Pfizer- BioNTech) została przetestowana klinicznie w USA, Wielkiej Brytanii i w Izraelu. Badania wykazały, że są bezpieczne i dobrze działają w przypadku młodych ludzi. Szczepionka jest dostępna już od ponad roku. Od zeszłego lata, dziesiątki młodych ludzi na całym świecie, w tym w USA, Nowej Zelandii, w Kanadzie, Hiszpanii czy w Izraelu. Szczepionka okazała się skuteczna, przynosząc korzyści dla zdrowia fizycznego i psychicznego dzieci, pozwalając na ich aktywny udział w życiu społecznym.

Skoro Covid-19 w większości przypadków dotyczy osób starszych, dlaczego młodzi ludzie też potrzebują szczepionki?

Obecnie największą ilość przypadków Covid-19 notujemy u dzieci, które są niezaszczepione ¹. Chociaż dzieci rzadziej trafiają do szpitala z powodu nasilonych objawów, mogą wciąż poważnie chorować i opuszczać szkołę z powodu objawów tzw. długiego Covida.

Szczepionka znacznie zmniejsza ryzyko zachorowania i poważnego przebiegu choroby. Szczepienie dzieci pełni także istotną rolę w redukcji transmisji wirusa. Bardziej prawdopodobne jest, że zaszczepione dziecko nie zakaża. Im więcej dzieci zaszczepionych, tym większa bariera bezpieczeństwa przed wirusem dla nas wszystkich. Szczepienie dzieci może pełnić także istotną funkcję w zatrzymaniu powstawania nowych wariantów, ponieważ wirusy nie mają szansy znaleźć odpowiedniego żywiciela. Na tą chwilę wiele szkół doświadcza wzrostu ilości przypadków Covid-19, a wszyscy wiemy jak ogromny wpływ mają zamknięcia szkół i izolacja na życie młodych ludzi.

Dlaczego tak istotne jest podanie dzieciom szczepionki przeciwko grypie w tym roku?

Szczepionka przeciwko grypie pomoże zabezpieczyć dziecko przeciwko czasami bardzo ciężko przebiegającej chorobie. Dzieci poniżej 5 r. ż. stanowią najliczniejszą grupę populacji hospitalizowanej z powodu grypy². Szczepienie dzieci przeciwko grypie zmniejsza także ryzyko transmisji na pozostałych członków rodziny- np. dziadków, którzy mogą być bardziej narażeni na komplikacje z powodu grypy i długotrwałą chorobę.

Jakie szczepionki są podawane dzieciom?

Dzieci i młodzież w wieku 12-15 lat powinny otrzymać dwie dawki szczepionki Pfizer-BioNTech w odstępie minimum 3 miesięcy pomiędzy dawkami. Jest to obecnie jedyna szczepionka Covid-19 zatwierdzona dla tej grupy wiekowej. Osoby ze słabym układem odpornościowym mogą potrzebować trzech zastrzyków. W tych szczególnych przypadkach porozmawiaj z lekarzem swojego dziecka i ustalcie plan działania.

Dzieci w wieku 2 lub 3 lat (do 31 sierpnia 2021 r.) mogą otrzymać szczepionkę przeciw grypie w przychodni swojego lekarza rodzinnego. Dzieciom w wieku szkoły podstawowej i średniej, od zerówki do klasy jedenastej (Year 11) będzie oferowana szczepionka w szkole. Dzieci z przewlekłymi schorzeniami kwalifikują się do szczepienia przeciwko grypie od 6. miesiąca do 17. roku życia. Niektóre dzieci z różnych powodów nie mogą otrzymać szczepienia w postaci aerozolu. Tym dzieciom zostanie zaproponowana alternatywna szczepionka w formie zastrzyku. Covid-19 i grypa to całkowicie różne wirusy i wymagają dwóch oddzielnych szczepień. Obydwie szczepionki mogą być podane jednocześnie, również z innymi szczepionkami jak HPV czy DTP MenACWY.

W jaki sposób podaje się szczepionkę?

Większość dzieci otrzyma szczepienia w klasie na terenie swojej szkoły. Rodzice i opiekunowie młodych ludzi w wieku od 12 do 15 lat powinni już otrzymać list od instytucji szczepiącej w danym rejonie przeciwko Covid-19 z prośbą o zgodę na szczepienie.

W tym roku do rodziców dzieci powyżej 12 r.ż. także trafi list z zaproszeniem na szczepienie przeciwko Covid-19 do lokalnej kliniki szczepień lub lekarza pierwszego kontaktu. To świetna opcja dla rodziców, którzy chcą być ze swoimi dziećmi lub chcą się zaszczepić w tym samym czasie. Odwiedź stronę nhs.uk/covidvaccine, aby zarezerwować szczepienie online.

Czy mojemu dziecku zostanie zaproponowana szczepionka w szkole bez mojej wiedzy?

Rodzice zostaną poproszeni o wyrażenie zgody przez Internet lub poprzez podpisanie papierowego formularza, zanim ich dzieci zostaną zaszczepione w szkole. W przypadku szczepionek przeciw grypie i Covid-19 należy wyrazić oddzielną zgodę. Rozdawane będą ulotki zawierające dalsze informacje na temat szczepionek, które pomogą ci w podjęciu najlepszej decyzji dla Twojej rodziny. Najlepiej przedyskutować z dziećmi szczepienie i wspólnie podjąć decyzję.

W szkołach średnich niektórzy młodzi ludzie będą na tyle dojrzali, by sami wyrazić zgodę. Pracownicy służby zdrowia ze szkolnego zespołu ds. szczepień porozmawiają z młodą osobą i dołożą wszelkich starań, aby skontaktować się z rodzicem i uzyskać jego zgodę. Specjaliści ci mają doświadczenie w szczepieniu młodych ludzi i będą odpowiedzialni za ocenę, czy młody człowiek jest już na tyle dojrzały, aby podjąć samodzielną decyzję dotycząca własnego zdrowia jeśli dziecko podejmie inną decyzję niż rodzic.

Programy szczepień są prowadzone w szkołach od dawna i mają ogromny wkład w zachowanie dobrego poziomu zdrowia publicznego na terenie Wielkiej Brytanii. Szczepienia to nasza najsilniejsza broń w walce z infekcjami. Oczywiście dobrze jest jednak uzyskać odpowiedzi na nurtujące pytania.

Aby uzyskać więcej informacji na temat szczepionki przeciwko Covid-19 dla dzieci, odwiedź: www.gov.uk/government/publications/covid-19-vaccination-resources-for-children-and-young-people lub nhs.uk/covidvaccine, aby znaleźć swoją najbliższe centrum.

Więcej informacji na temat szczepionki przeciw grypie dla dzieci można znaleźć na stronie: https://www.nhs.uk/conditions/vaccinations/child-flu-vaccine/

Źródła informacji:

1. https://assets.publishing.service.gov.uk/government/uploads/system/uploads/attachment_data/file/1034352/Weekly_Flu_and_COVID-19_report_w46.pdf
2. https://coronavirus.data.gov.uk/details/cases?areaType=nation&areaName=England