Pod hasłem „Sybiracy i młodzież. Nowoczesne nauczanie tradycji ojczystych” w Auli Polskiej Akademii Umiejętności w Krakowie rozpoczął się wczoraj IV Kongres Polskich Towarzystw Naukowych na Obczyźnie.
– Spotykamy się już po raz czwarty, aby zastanowić się nad problemami polskiej diaspory, która w rezultacie otwarcia naszego kraju na świat staje się znaczącym i trwałym elementem polskiego społeczeństwa. Ale tegoroczne spotkanie ma jeszcze jeden wymiar, wymiar historyczny. To ostatni moment, aby zebrać świadectwa z pobytu na nieludzkiej ziemi i aby uczcić pamięć tych, którzy stamtąd nie wrócili – mówił, otwierając kongres prof. Andrzej Białas, prezes PAU. Przyznał, iż zintensyfikowały się badania nad tą kartą naszych dziejów, ale wydarzenia ostatnich miesięcy pokazują, że są jeszcze w naszym sąsiedztwie siły, dla których te okrutne czasy to nie haniebna historia, ale powód do chwały i punkt odniesienia do kontynuacji agresywnej polityki.
Równolegle z wątkiem historycznym, kongres kontynuuje refleksje nad potrzebami i zadaniami w nauczaniu dzieci z polskich rodzin języka, historii i kultury narodowej. PAU ma nadzieję, że postulaty zgłoszone w czasie obrad pozwolą władzom RP lepiej realizować zadanie, jakim jest utrzymanie w kręgu polskiego języka i kultury tysięcy dzieci naszej diaspory.
– Trzeba rozważnie ustalić priorytety, a nasz kongres jest znakomitą okazją, aby w toku dyskusji znacznie zbliżyć się do tego celu – mówił prezes PAU.
Swoje wystąpienie zakończył przypomnieniem postaci zmarłego niedawno prof. Romana Laskowskiego, wybitnego lingwisty, zesłańca, ogromnie zasłużonego w walce o wyrwanie Polski z objęć realnego socjalizmu. Dzięki ogromnej pracy jaką wykonał możliwa była, rozpoczęta trzy lata temu, kongresowa debata o edukacji polskich dzieci za granicą.
Omawiane będą takie tematy, jak: zsyłki Polaków na Syberię w XIX i XX w.; diaspora Sybiraków w świecie i ich organizacje; sposoby upamiętniania i przekazywania dziedzictwa Sybiraków; szkolnictwo polskie za granicą; polskie fundacje i ich działania na rzecz oświaty.Obrady zakończą się w sobotę, a końcowym akcentem będzie w niedzielę msza św. w katedrze na Wawelu.
Z Krakowa – Marian Nowy
Kongres odbywa się pod patronatem „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” oraz „Rzeczpospolitej”.