Martwię się, że mój starszy sąsiad jest wykorzystywany finansowo, co mogę zrobić?

Jedną z najczęściej spotykanych form nadużyć w stosunku do osób starszych jest wykorzystywanie finansowe. Często przybiera ona formę zwykłej kradzieży. Któż z nas nie słyszał o próbie nakłonienia osoby starszej do tego, aby przepisała swoją nieruchomość na „opiekuna”. Najbardziej przerażającym jest fakt, że statystycznie, kiedy mamy do czynienia z wykorzystywaniem finansowym, wykorzystującym są najczęściej dzieci ofiary.

Wykorzystywanie finansowe może przybierać różne formy i rozmiary. Wykorzystującym może okazać się rodzina, przyjaciele, opiekun lub ktokolwiek inny, kto wzbudził w swojej ofierze poczucie zaufania, które następnie wykorzystuje na swoja korzyść. Zdarza się, że osoba wykorzystywana jest zmuszona do podpisania testamentu, którego w innym przypadku by nie sporządziła. W innych przypadkach opiekun zagraża, że wyrządzi podopiecznemu krzywdę, jeśli ten nie rozporządzi swoim majątkiem w taki sposób, jak żąda tego opiekun. Wykorzystanie finansowe może jednak przyjąć też subtelniejsze formy np. szantażu, że o ile osoba starsza nie zapłaci naszych kosztów podróży, przestaniemy ją/jego odwiedzać. Zatrzymywanie reszty z zakupów, jakie zrobiliśmy dla sąsiada to też forma wykorzystywania finansowego.

Niestety, jako prawnik specjalizujący się w sprawach dotyczących kurateli i specjalista w sprawach osób starszych i niezaradnych, często spotykam się z wykorzystywaniem finansowym. Często w parze z wykorzystywaniem finansowym jest inna forma przemocy fizycznej lub psychicznej nad osobą wykorzystywaną: groźby, zastraszanie, wyśmiewanie lub świadome nieokazywanie uczuć w stosunku do osoby wykorzystywanej. Osoba wykorzystująca często stoi na przeszkodzie kontaktów pomiędzy podopiecznym a jego dawnymi przyjaciółmi i rodziną. Nalega, że musi być obecna przy wszystkich takich spotkaniach lub po prostu zabrania kontaktów stosując groźby i zastraszanie. Nie należy lekceważyć zmian w zachowaniu osoby starszej. Ostrożnie należy też podchodzić do pojawienia się osoby obcej lub osoby do tej pory niezaangażowanej, która przejmuje kontrolę nad sprawami finansowymi osoby starszej bez dokumentu formalnie nadającego jej takie uprawnienie.

Warto porozmawiać z osobą starszą, która wydaje nam się że jest wykorzystywana, aby dowiedzieć się, co on/ona sądzi o zachodzących w ich otoczeniu zmianach. Może to okazać się trudne, gdy mamy do czynienia z osobą, która nie ma zdolności umysłowej i np. nie pamięta, kim jest pojawiający się w ich życiu „pomocnik”. Przeprowadzenie takiej rozmowy jest niemożliwe, kiedy zabrania się nam dostępu do starszego krewnego lub przyjaciela. Nie należy jednak w takich sytuacjach podejmować konfrontacji z osobą wykorzystującą. Niestety często odbija się to negatywnie na ich zachowaniu w stosunku do tego, kogo staramy się chronić.

Aleksandra Knipe – specjalizuje się w prawie dotyczącym kurateli i zajmuje się sprawami dotyczącymi: ustanowienia kuratora; usunięcia kuratora; nadania pełnomocnictwa; odebrania pełnomocnictwa; zarządzania majątkiem osoby pod opieką kuratora; kwestii bytowych osoby podlegającej opiece kuratora.

Często konieczna jest interwencja z zewnątrz. Jeśli podejrzewasz, że osoba starsza lub niezaradna jest wykorzystywana, poinformuj o tym fakcie opiekę społeczną.

Jeśli dochodzi do wykorzystywania i możemy wskazać konkretną podejrzaną transakcję, interwencja sądowa (Court of Protection) może okazać się pomocna. Jeśli osoba, którą podejrzewamy o wykorzystywanie, ma dostęp do kont bankowych swojej ofiary, ważnym jest, aby działać szybko, zanim środki finansowe znikną z konta. Pilny pozew z prośbą o zamrożenie aktywów może okazać się konieczny.

Interwencje Court of Protection często kończą się ustanowieniem przez sąd osoby niezależnej, której zadaniem staje się zbadanie zarzucanego wykorzystywania. Sąd może też ustanowić niezależnego kuratora, który legalnie przejmie kontrolę nad sprawami finansowymi osoby wykorzystywanej w jej najlepszym interesie. Wykorzystywanie finansowe jest przestępstwem, które kurator może zgłosić na policję.

Jeśli znasz kogoś, kto może być wykorzystywany, ważnym jest zebranie dowodów zarzucanego wykorzystywania i zasięgnięcie porady. W naszej kancelarii możemy pomóc w przedyskutowaniu skomplikowanych sytuacji i doradzić w kwestii rozwiązań dostępnych dla wykorzystywanej osoby starszej lub niezaradnej.

***

Jesteśmy kancelarią adwokacka specjalizująca się w wielu dziedzinach prawa. Nasi eksperci posiadają wiedzę i doświadczenie, pozwalające zapewnić naszym klientom obsługę na najwyższym poziome, o czym świadczy znak jakości Lexcel przyznany przez The Law Society oraz złota nagroda Investor in People.

Dwie nasze prawniczki z zakresu prawa Anglii i Walii, Monika Byrska i Alexandra Knipe, biegle mówią po polsku. Jeśli mają Państwo jakiś problem natury prawnej, o którym chcą Państwo porozmawiać w ojczystym języku, służymy Państwu pomocą.

Monika Byrska 020 7940 4012

monika.byrska@anthonygold.co.uk

Alexandra Knipe 020 7940 4088

alexandra.knipe@anthonygold.co.uk

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom swoich klientom, proponujemy także spotkania w naszych biurach w trzech dogodnych lokalizacjach w Londynie: London Bridge, Streatham oraz Elephant & Castle.