Pomnik Armii Krajowej oraz Polskiego Państwa Podziemnego w Krakowie pod Wawelem

Koncepcja pomnika to architektoniczno-rzeźbiarski projekt upamiętniający i odzwierciedlający powstanie Armii Krajowej i Polskiego Państwa Podziemnego oraz jego dzielną walkę w obronie Ojczyzny. Projekt zakłada powstanie Ogrodów Pamięci u stóp wzgórza wawelskiego oraz centralnie położony w nich pomnik.

Pomysłodawcą budowy Pomnika AK w Krakowie jest Światowy Związek Żołnierzy AK, który zorganizował w 2013 roku razem z miastem Kraków trzyetapowy konkurs na realizację pomnika.

Konkurs wygrał międzynarodowy zespół architekta Alexandra Smagi. Pomnik składa się z Ogrodu Pamięci a w jego sercu usytuowana jest rzeźba przestrzenna Wstęga Pamięci. Projekt zakłada powstanie współczesnego kompleksu memoriału ku chwale polskiego wkładu w walce o wolność narodu polskiego.

Koncepcja, zgodna z uchwałą Rady Miasta, przewiduje uporządkowanie oraz powiększenie stanu zieleni na Bulwarze Czerwieńskim nad Wisłą u stóp zamku Wawel.

Pomnik AK Wstęga Pamięci stanowi przedłużenie drogi królewskiej i tworzy element urbanistyczny stając się długo oczekiwanym łącznikiem miasta Krakowa z Wisłą. Powstaje szczególne miejsce dla spotkań, uroczystości i odpoczynku.

Koncepcja pomnika oparta jest na symbolice wolności i niepodległości. Sercem projektu pomnika jest plac pamięci w kształcie granic z 1939 roku oraz otaczająca go Wstęga jako znak walki o wolność. Symbolizuje ona narastający ruch oporu Polskiego Państwa. Wewnątrz Wstęgi umieszczona jest zwarta grupa młodych Polaków i żołnierzy AK, która wychodzi z podziemia.

Ogród Pamięci i kształt Wstęgi Pamięci uzupełniają i potęgują się wzajemnie. Celem całego kompleksu jest stworzenie miejsca dla kontemplacji i oddania hołdu bohaterom.

Powstaje przestrzeń, która otwiera się w stronę zamku i Wisły. Wykonując ten gest opowiada młodym generacjom o historii bohaterskiego ruchu oporu.

Położenie

Zamek Wawelski znajduje się od północy, od wschodu – ulica Bernardyńska, od zachodu ciąg ulicy Koletek, który prowadzi do skarpy wybrzeża Wisły od strony północnej. Pomnik stoi na osi między ul. Bernardyńską a ul. Koletek. Do pomnika Armii Krajowej prowadzi reprezentacyjna aleja, obsadzona krzewami biało-czerwonych róż. Stanowi ona przedłużenie Drogi Królewskiej od strony Zamku Królewskiego. wzdłuż alei ustawione są ławki, podświetlane pasmowo spotami punktowymi, wpuszczonymi w płyty nawierzchni betonowych ławek. Po obu stronach alei spoty punktowe.

Założenie autorskie, reprezentacja i symbolika

Pomnik łączy w sobie tradycje i współczesność. Przyjęto lekką formę o kształcie wstęgi, która jako część naziemna wyłania się spod ziemi i narasta do wysokości 4,20 metrów, wznosząc się ku niebu, wskazując ku Wiśle. Tym samym reprezentuje wzlot dzielnej walki Armii Krajowej w podziemiu, o wolność Polski. Wstęga zbudowana jest z dwóch warstw. Zewnętrzna z płyt Corten w kolorze rdzy, wewnętrzna to błyszcząca polerowana stal, służąca jako powierzchnia pod inskrypcje, znaki, grawury. w rzucie projektu, w formie wstęgi, odzwierciedla się granica dawnej rzeczpospolitej Polskiej w momencie wybuchu II wojny światowej.

Po wewnętrznej stronie wstęgi umieszczono, w ciągu chronologicznym, najważniejsze wydarzenia i akcje Armii Krajowej oraz godło państwowe. W konstrukcję wstęgi zintegrowana jest trybuna- schody, okalająca miejsce placu wewnętrznego. Trybuna jest oświetlona pasmowo. Powierzchnię placu przecinają lekkie linie kartezjanskie z białego granitu, jako znak połączenia Polski z resztą Europy i świata.

Plac ten przeznaczony jest do składania hołdu i kontemplacji, zebrań, manifestacji w dniu obchodów i jest ogólnodostępny dla wszystkich przybyszy. W punkcie centralnym kwadratu umiejscowiono koło z białego marmuru oraz wbudowano instalacje pionowej kolumny świetlnej o wysokości min. 500 m., która reprezentuje poległych w walce.

Konstrukcja i materiały budowlane

Konstrukcja lekka nie wymaga głębokich fundamentów, konstrukcja stalowa z prefabrykowanych geometrycznych form składana na miejscu, ze stali. Wewnątrz stal polerowana, zewnątrz warstwa chroniąca, rdzawa Cortena.

Nawierzchnia placu: płyty prefabrykowane, pigmentowane na kolor jasnoszary.

Rozmiary bryły pomnika

Powierzchnia: 150m²

Powierzchnia Alei Pamięci: 70m²

Długość bryły razem: ok. 70m

Wysokość: 1.60m – 3.90m

Wysokość maksymalna 3.90 m nawiązuje do 1939 r. roku założenia Polskiego Państwa Podziemnego.

Inwestor

ŚZŻAK Światowy Związek Armii Krajowej, Warszawa

***

Fundacja Wstęga Pamięci KRS 0000 616 365

Zbuduj z nami Pomnik AK “Wstęga Pamięci” pod Wawelem !

Przyjmujemy darowizny na nasz cel statutowy, na budowę pomnika w Krakowie.

Konto:

Raiffeisen Bank Polska

IBAN: PL59175000120000000033362773

SWIFT: RCBWPLPW