Dwaj Brytyjczycy odznaczeni za pamięć o ORP Błyskawica

Prezydencki minister Adam Kwiatkowski wręczył w niedzielę w Portsmouth Ordery Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej dwóm Brytyjczykom zaangażowanym w obchody rocznicy obrony miasta Cowes na wyspie Wight przez polski okręt ORP Błyskawica w maju 1942 roku.

Decyzją prezydenta RP Andrzeja Dudy odznaczeni zostali: prezes Stowarzyszenia Przyjaciół ORP Błyskawica na Wyspie Wight i były burmistrz Cowes Geoffrey John Banks, który otrzymał Krzyż Oficerski Orderu (IV klasa), a także Michael Patrick Aiken, prezydent honorowy Stowarzyszenia, który otrzymał Krzyż Kawalerski (V klasa).

Mężczyźni odegrali kluczową rolę w organizacji obchodów kolejnych rocznic obrony Cowes przez ORP Błyskawica w maju 1942 roku, w tym tegorocznych obchodów 75-lecia, w trakcie których całe miasto było m.in. udekorowane polskimi flagami.

W nocy z 4 na 5 maja 1942 r. załoga Błyskawicy, pod dowództwem komandora Wojciecha Franckiego, odparła atak Luftwaffe, a następnie pomogła mieszkańcom miasta w gaszeniu pożarów i akcji ratunkowej. W nalotach zginęło około 70 osób. Polski okręt przebywał wówczas w Cowes ze względu na prace remontowe prowadzone w miejscowej stoczni, gdzie zbudowano Błyskawicę w latach 1935-1936.

Zgodnie z zasadami Błyskawica musiała się rozbroić na czas remontu, ale komandor Francki zauważył samoloty zwiadowcze niemieckiego lotnictwa i podjął decyzję – niezgodnie z prawem i wbrew procedurom – o ponownym uzbrojeniu okrętu i odpowiedzi na atak wroga, aby chronić mieszkańców miasta.

„Obaj panowie są bardzo zaangażowani w upamiętnienie ORP Błyskawica oraz obrony Cowes i East Cowes przez naszych marynarzy. Jeden z nich powiedział, że już ojciec mu opowiadał o Polakach i ich roli w historii miasta. To ważne, że oni o tym pamiętają i chcą, żeby o tym pamiętały następne pokolenia. To bardzo ważny wkład w budowanie dobrych relacji pomiędzy Polską a Wielką Brytanią” – powiedział Kwiatkowski.

Ceremonia odznaczenia odbyła się w niedzielę w Portsmouth, gdzie minister Kwiatkowski przebywał przy okazji zaplanowanej na najbliższe dni ceremonii przekazania przez polski okręt ORP Kontradmirał Xawery Czernicki dowództwa w Stałym Zespole Sił Obrony Przeciwminowej NATO Grupa 2 (SNMCMG2). W uroczystości wziął również udział 95-letni weteran wojenny mjr Otton Hulacki oraz dzieci z polskiej szkoły sobotniej im. Powstańców Listopadowych w Portsmouth.

Uczniowie otrzymali również od ministra Kwiatkowskiego gry edukacyjne i pomoce szkolne, a szkoła dostała prezydencki egzemplarz „Wesela” Stanisława Wyspiańskiego, które zostało wybrane jako lektura na Narodowe Czytanie 2017.

ORP Kontradmirał Xawery Czernicki na co dzień wchodzi w skład 2. Dywizjonu Okrętów Transportowo-Minowych 8. Flotylli Obrony Wybrzeża. To najmłodszy okręt naszej floty.

***

Po ceremonii wręczenia odznaczeń odsłuchaliśmy krótkiego wykładu na temat historii ORP Czernicki i jego udziału w misjach NATO. Uroczystości zakończyły się bardzo wystawnym poczęstunkiem oraz wszyscy goście byli zaproszeni do zwiedzania okrętu. Na uroczystościach obecni byli Ambasador RP prof. Arkady Rzegocki, Konsul Generalny Krzysztof Grzelczyk, attache wojskowy ppłk Dorota Kawecka, honorowy prezes Stowarzyszenia Przyjaciół ORP Błyskawica mjr. Otton Z Hulacki (weteran II wojny światowej), przedstawiciele oraz uczniowie Polskiej Sobotniej Szkoły im. Powstańców Listopadowych w Portsmouth oraz Polskiej Szkoły Przedmiotów Ojczystych im. gen. bryg. Stanisława Sosabowskiego w Southampton, organizacja 307 Squadron Project, profesor Tomasz J. Kaźmierski oraz członkowie SPPW nr 309 w Southampton, członkowie stowarzyszenia patriotycznego Ogniwo oraz wielu innych znamienitych gości.

Andrzej Michalski

Fot. MarynarkaWojennaRP