Global Quiz Night: Nie tylko dla globtroterów

Na początek kilka prostych pytań za jeden punkt: W którym z wymienionych państw jest najbardziej niebezpiecznie? W Stanach Zjednoczonych, Burkinie Faso, Jordanii czy Tajlandii?

Gdy pada pytanie, długopisy idą w ruch, a uczestnicy quizu głośno się zastanawiają. „Pewnie w Jordanii, na Bliskim Wschodzie ciągle się tłuką”, mówi jeden z nich. „Na pewno nie w Tajlandii, jak byłem tam na wakacjach, to czułem się bardzo bezpiecznie”, zauważa inny. „Stawiam na Burkinę Faso. To nie stamtąd są ci terroryści z Boko Haram?”, decyduje się w końcu.

Paulina Kowalke, przechodzi między stolikami, sprawdza, jak uczestnicy radzą sobie z pytaniem. Moment niepewności, aż w końcu pada prawidłowa odpowiedź: Stany Zjednoczone.

– Według Global Peace Index Burkina Faso, muzułmański kraj Afryki Zachodniej, znajduje się na 80. miejscu, czyli mniej więcej w połowie rankingu. Druga w kolejności z 98. lokatą jest granicząca z Syrią Jordania. Znacznie mniej bezpiecznie jest w Tajlandii, popularna destynacja turystyczna znalazła się na 113 miejscu. Natomiast Stany Zjednoczone są dopiero na 121. miejscu, co czyni je jednym z najbardziej niebezpiecznym krajów na świecie, obok Birmy i Armenii – tłumaczy Magdalena Grzymkowska.

– I to ma być proste pytanie? – śmieje się jedna z uczestniczek.

Założeniem Global Quiz Night było zadawanie pytań, które zmuszają do patrzenia na otaczający nas świat z innej perspektywy.

Wszystkie kłamstwa mapy

Paulina Kowalke i Magdalena Grzymkowska są uczestniczkami programu Global Learning and Education Network (GLEN), w ramach którego wyjechały na 3-miesięczne staże do krajów Afryki Zachodniej, do Gambii i Ghany. Teraz po powrocie ich celem jest popularyzacja niestereotypowego wizerunku tzw. krajów Globalnego Południa.

– Jednym z powszechnych błędów jest postrzeganie świata przez pryzmat mapy według projekcji Gerarda Merkartora. To odwzorowanie opiera się na błędnym założeniu, że wszystkie równoleżniki są równej długości i krzyżują z się z południkami pod kątem prostym, co nie odzwierciedla sferyczności Ziemi. W konsekwencji państwa i kontynenty najbardziej oddalone od równika wydają się dużo większe od rzeczywistości – podkreśla Paulina.

Według tej mapy Grenlandia jest wielkości Afryki, podczas gdy w rzeczywistości jest od niej 14-krotnie mniejsza.

– To mapa, która powstała w XVI wieku i której wciąż się używa, ponieważ można na niej w prosty sposób znaleźć dowolny punkt o pożądanych współrzędnych geograficznych oraz wyznaczyć azymuty. Z drugiej strony jednak prowadzi do europocentrycznego myślenia o świecie – dodaje Magdalena.

Obie uczestniczki programu GLEN przekonały się o tym, podróżując po Afryce, gdy zorientowały się, że odległości w rzeczywistości są dużo większe niż te na mapie.

Przemytniczki wiedzy

Magda i Paulina zastanawiały się, w jaki sposób przekazać innym swoją wiedzę, którą nabyły poprzez uczestnictwo w programie. Zależało im, aby dotrzeć do Polaków mieszkających na Wyspach, którym tematyka edukacji globalnej jest zupełnie obca i którzy są szczególnie narażeni na utrwalanie i powielanie stereotypów.

Tak narodził się pomysł quizu w polskim pubie The Belvedere na Acton, w Londynie, aby w luźnej, niezobowiązującej atmosferze zabawy przemycić nieco wiedzy.

Runda druga, pytania trudniejsze, za dwa punkty. Tym razem pytania czyta Paulina: „Który z wymienionych krajów ma najwyższy wskaźnik umieralności dzieci do lat 5? Białoruś, Korea Południowa, Stany Zjednoczone czy Chorwacja?” Okazuje się, że według danych Banku Światowego ponownie w tym niechlubnym zestawieniu wygrywają stany Zjednoczone.

Kolejne pytanie z zakresu ochrony środowiska: „W którym kraju, jako w jednym z pierwszych na świecie, wprowadzono całkowity zakaz produkcji i sprzedawania lekkich torebek foliowych?”

– Prawidłowa odpowiedź to Kenia, gdzie nie tylko produkcja i sprzedaż, ale także używanie plastikowych siatek jest nielegalne i grozi za to kara więzienia lub grzywna do 40 tysięcy dolarów – mówi Magda.

Jest inaczej

W przerwach pomiędzy rundami uczestnicy zabawy zadają organizatorkom pytania o pobyt w Afryce.

– Dla mnie najtrudniejsze pytanie to: „jak tam jest?” Bo jak można jednym zdaniem odpowiedzieć na to pytanie? W Ghanie, gdzie mieszkałam, są ludzie, którzy prowadzą bardzo luksusowe życie i tacy, których nie stać na podstawowe rzeczy. Są nowoczesne wieżowce z betonu i szkła, są i domy zbite z kilku desek. Ale przecież tak samo jest w Polsce czy w Wielkiej Brytanii, wystarczy wyjechać z wielkiego miasta, aby się o tym przekonać – przekonuje Magda.

– Oczywiście, są różnice. Kulturowe, gospodarcze, klimatyczne… Ale to nie sprawia, że jest tam lepiej czy gorzej. Jest po prostu inaczej – mówi Paulina.

Ostatnia runda, najtrudniejsza. Pytania o migracje, ekonomię, nowe technologie. Z niej uczestnicy dowiadują się, że pierwszym krajem, który udostępnił społecznościową platformę do streamingu muzyki jest Nigeria, a w Demokratycznej Republice Konga 96% zużywanej energii pochodzi ze źródeł odnawialnych. Na niektóre z tych pytań nikt nie zna prawidłowej odpowiedzi.

– I bardzo dobrze! To znaczy, że dzięki nam dowiedzieli się czegoś nowego – komentuje Paulina.

Zwyciężczynią quizu zostaje pani Beata Pawlak, która o nagrody w postaci afrykańskich przysmaków i książki reporterskiej Wojciecha Jagielskiego walczyła razem z córką. Drugie miejsce przypadło Anielce Pieniążek, a trzecie Martinowi Szummerowi.

– Cieszymy się, że ludzie dobrze się bawili. Mam nadzieję, że w przyszłości zorganizujemy więcej takich wydarzeń – sumuje Magda.

Anna Lipiecka

KONKURS DLA CZYTELNIKÓW

Chcesz sprawdzić swoją wiedzę na temat otaczającego Cię świata? Odpowiedz na kilka pytań z Global Quiz Night, a wśród zwycięzców rozlosujemy nagrody – książki z zakresu edukacji globalnej! Na odpowiedzi czekamy pod adresem: konkurs@tydzien.co.uk.

1. Kontynent afrykański jest tak duży jak:
A) Stany Zjednoczone i Chiny razem wzięte,
B) Stany Zjednoczone, Chiny, Indie, Japonia i duża część Europy,
C) Chiny, Japonia i Indie razem wzięte.

2, W którym z wymienionych krajów jest najwyższy wskaźnik wolności prasy?
A) W Ghanie,
B) We Francji,
C) W Stanach Zjednoczonych.

3. W którym z wymienionych krajów współczynnik eksportu zaawansowanych technologii jest najwyższy?
A) W Etiopii,
B) W Japonii,
C) W Szwecji.