Arboretum, pomnik polskich sił zbrojnych i dziesięciolecie

W 2009 roku odbyło się w brytyjskim Arboretum w Staffordshire uroczyste odsłonięcie i poświęcenie pomnika dedykowanego polskim siłom zbrojnym. Uroczystość była bardzo podniosła i zgromadziła bardzo liczne grono władz polskich i angielskich oraz przedstawicieli polskich organizacji wojskowych, społecznych i oświatowych. Umieszczenie polskiego pomnika w tak prestiżowym miejscu było niewątpliwym sukcesem osób, które mocno zaangażowały się w ten projekt.

Memorial Arboretum w pobliżu Lichfield, Staffordshire, składa się z 150 hektarów lasów i pomników poświęconych żołnierzom i kobietom z I i II wojną światowej, którzy zginęli podczas walki oraz innych konfliktów XX Wieku. Do 2009 roku nie było tam pomnika poświęconego Polakom, którzy stracili życie w czasie II wojny światowej, pomimo faktu, że wojska polskie służyły z aliantami od pierwszego dnia wojny do ostatniego. Polacy oddawali swe życie na wszystkich frontach – na lądzie, na morzu i w powietrzu, gdzie wyróżniali się odwagą i poświęceniem.

Pomysłodawcami pomnika i główną siłą wykonawczą byli Dr Marek Stella-Sawicki i Dr Andrzej Meeson-Kielanowski, którzy doprowadzili do tego, że pomnik, wykonany z brązu w Poznaniu, a przedstawiający polskiego żołnierza, marynarza, lotnika i sanitariuszkę, został wykończony, przewieziony do Anglii i zainstalowany w National Arboretum. Chwała im za to, a organizacjom, które wykonanie pomnika wsparły finansowe szczególne podziękowania, bo pomnik jest rzeczywiście piękny.

Minęło dziesięć lat od tamtego momentu i teraz, w sobotę 14go września, w 10. rocznicę odsłonięcia pomnika, odbyła się kolejna uroczystość w Arboretum: przemówienia, wspólna modlitwa i składanie wieńców. Dzień był upalny, a w Arboretum pełno były gości, turystów, brytyjskich weteranów i Polaków, którzy przybyli aby uczestniczyć w uroczystości dziesięciolecia. Dodatkowo – w kluczowym momencie naszych przemówień – dwa brytyjskie samoloty wojskowe przeleciały nad Arboretum wykonując wspaniałe powietrzne manewry i podnosząc wagę naszej uroczystości.

Zebranych przywitał Czesław Maryszczak przewodniczący Fundacji Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii i oddał głos JE Ambasadorowi RP Arkademu Rzegockiemu. Ambasador wyraził radość z obecności na tak miłej uroczystości i podziękował wszystkim, którzy przyczynili się do budowy pomnika, wymieniając w pierwszej kolejności Marka Stella-Sawickiego i Andrzeja Meeson-Kielanowskiego. Następnie głos zabrał Leszek Rowicki, Konsul Generalny RP w Manchester na którego terenie konsularnym znajduje się Arboretum. Każde z przemówień, wypowiedziane po polsku, zostało powtórzone w języku angielskim, gdyż między gośćmi znajdywali się również brytyjscy przyjaciele.

Ostatnim mówiąc był członek parlamentu na Lichfield, Michael Fabricant MP, który przeprosił, że będzie przemawiał wyłącznie po angielsku, bo nie udało mu się nauczyć języka polskiego, choć ma tylu Polaków w swoim okręgu wyborczym. Wyraził ogromną radość i dumę z faktu, iż to właśnie tu, w brytyjskim Arboretum, znajduje się pomnik poświęcony polskim siłom zbrojnym; polskim żołnierzom, marynarzom, lotnikom i armii podziemnej, którzy tak bohatersko walczyli na wszystkich frontach podczas ostatniej wojny, broniąc naszej i swojej wolności. Wyraził również żal i ubolewanie, że Polacy, wierni alianci, nie zostali zaproszeni do udziału w paradzie zwycięstwa w 1946 roku. Dwukrotnie podkreślił, że jest mu wstyd i w imieniu narodu angielskiego tu i teraz przeprasza naród polski za ten afront i zdradę. Oczywiście stwierdzenie to zostało bardzo entuzjastycznie przyjęte przez polskich słuchaczy!

Proboszcz polskiej parafii w Birmingham, ksiądz Krzysztof Kita następnie poprowadził modlitwy w intencji pomarłych, polecając ich dusze opiece Bożej. Modlitwą Ojcze Nasz i ogólnym błogosławieństwem zakończono tą część uroczystości.

Nastąpiło składanie wieńców przez ambasadora, przedstawicieli Fundacji SPK oraz innych organizacji społecznych, harcerstwo, szkoły sobotnie i posła Zbigniewa Gryglasa, Przewodniczącego Polsko-Brytyjskiej Grupy Parlamentarnej i członka sejmowej Komisji Łączności z Polakami za Granicą.

Odśpiewaniem hymnów narodowych – polskiego i brytyjskiego – zakończono uroczystość.

Aleksandra Podhorodecka