COVID-19 jest nową chorobą, która znacząco wpływa na wydolność dróg oddechowych. Jest spowodowana przez wirusa zwanego koronawirusem. Podobne wirusy rozprzestrzeniają się w mikrokroplach kaszlu. Jest bardzo mało prawdopodobne, że może się rozprzestrzeniać przez takie rzeczy jak paczki czy jedzenie. Jednak wirus może przeżyć we wspomnianych mikrocząsteczkach wydzielin przez kilka godzin na powierzchni przedmiotów, których dotykały osoby zainfekowane.
Bądź odpowiedzialny: Zostań domu
Jeśli zaobserwujesz u siebie któryś z symptomów, czyli:
- wysoką temperaturę (powyżej 37,8 stopni C), co oznacza, że czujesz gorąco, dotykając klatki piersiowej lub pleców (nie musisz mierzyć temperatury),
- niespotykany wcześniej, uporczywy, suchy kaszel, utrzymujący się dłużej niż godzinę lub przejawiający się więcej niż trzema atakami kaszlu w ciągu 24 godzin,
wówczas zachowaj spokój i nie wychodź z domu!
Jeśli nie jesteś w domu, wróć do niego jak najszybciej, starając nie korzystać z transportu publicznego. Staraj się w tym czasie nie zbliżać się do innych ludzi na odległość bliższą niż 2 metry (3 kroki). Jeśli mieszkasz z innymi osobami, poinformuje je, o swoich niepokojących objawach.
Jeśli masz jakiekolwiek podejrzenie, że możesz cierpieć na COVID-19, nie należy udawać się do gabinetu lekarskiego, apteki ani do szpitala, bo tam możesz łatwo zarazić inne osoby.Pomoc można uzyskać online nie wychodząc z domu.
Jak szukać pomocy?
NHS uruchomił specjaną platformę online, gdzie można zasięgnąć profesjonalnej porady lekarskiej. W pierwszej kolejności system spyta Cię o kod pocztowy i czy Twój stan zdrowia nie wymaga interwencji pogotowia ratunkowego (nie jest to zawał, wylew, silne krwawienie, gwałtowna reakcja alergiczna, niebezpieczne problemy z oddychaniem). Następnie system poprosi o podanie płci, wieku i występujących symptomów:
- czy masz problem z wypowiadaniem słów?
- czy oddychasz ciężej lub szybciej niż normalnie?
- czy Twój stan pogorszył się w czasie ostatniej godziny?
- czy Twój stan uniemożliwia Ci wykonywanie normalnych czynności?
- czy czujesz się zdezorientowany/zdezorientowana?
- czy lekarz powiedział Ci, że jakiekolwiek infekcje są dla Ciebie niebezpieczne?
Na tej podstwie system oceni, czy Twój stan zdrowia wymaga interwencji medycznej czy wystarczy jeśli Ty i Twoja rodzina zostaną w domu na okres kwarantanny. Jeśli Twój stan pogorszy się, będziesz musiał wypełnić test ponownie.
Skorzystaj z narzędzia diagnostycznego online
Anglia: https://111.nhs.uk/covid-19
Walia: http://bit.ly/WalesNHS
Szkocja: http://bit.ly/ScotlandCOVID
Irlandia Północna: http://bit.ly/NothernIrelandCOVID
Uwaga! Jeśli nie możesz skorzystać z komputera, można zadzwonić telefonicznie na numer 111 lub 999 w przypadku poważnej niewydolności w oddychaniu.
Szanuj czas i pracę dyspozytorów i nie dzwoń, jeśli możesz skorzystać z pomocy online.
Jak długo zostać w domu?
Jak zapewnia NHS test na obecność koronawirusa nie jest potrzebny, jeśli zostaniesz w domu. Aby uniknąć rozprzestrzeniania się infekcji jeśli mieszkasz sam, nie opuszczaj swojego domu przez 7 dni od momentu pojawienia się objawów, niezależnie od tego, jak łagodne one są.
Jeśli po 7 dniach temperatura jest nadal wysoka, zostań w domu aż do powrotu do normy.
Jeśli mieszkasz z innymi ludźmi, jest bardzo prawdopodobne, że te osoby zarażą się nawzajem lub już są zarażone, nawet nie mając objawów. W związku z tym wszyscy domownicy powinni się izolować przez 14 dni od dnia, w którym pierwsza osoba w domu zachorowała. Pobyt w domu znacznie ograniczy rozprzestrzenianie się infekcji na inne osoby w społeczności.
Jeśli możesz, przez cały okres izolacji możesz przenieść do innego mieszkania wszystkie osoby szczególnie wrażliwe na infekcje. Jeśli musicie zostać razem w domu, starajcie się trzymać jak najdalej od siebie.
Jak dbać o swoje objawy w domu?
NHS zaleca stosowanie się do poniższych zaleceń w czasie kuracji domowej. Powinieneś/powinnaś:
- odpoczywać i pić dużo płynów,
- brać paracetamol (nie stosować ibuprofenu)
- zasłaniać usta chusteczką podczas kaszlu lub kichania,
- natychmiast utylizować zużyte chusteczki,
- regularnie myć ręce ciepłą wodą z mydłem przez co najmniej 20 sekund,
- nie dotykać oczu, nosa ani ust, jeśli twoje ręce nie są czyste,
- nosić maskę ochronną zasłaniającą nos i usta,
- ograniczyć kontakt z domownikami,
- nie przyjmować gości w swoim domu, w tym przyjaciół i rodziny,
- często zmieniać pościel i regularnie robić pranie.
Czy nie mogę zostać przyjęty do szpitala?
Obecnie nie ma skutecznego leku na COVID-19. Dostępne antybiotyki nie pomagają, ponieważ nie działają przeciwko wirusom. Leczenie ma na celu złagodzenie objawów podczas walki organizmu z chorobą. Nie ma znaczenia czy leczenie odbywa się w domu czy w szpitalu zakaźnym. Tylko osoby w grupie podwyższonego ryzyka oraz z silną niewydolnością oddychania są przyjmowane na oddział i podłączane pod ratujący życie respirator.
Kim są osoby osoby wysokiego ryzyka?
- Kobiety w ciąży
- Osoby starsze (powyżej 70. roku życia)
- Osoby cierpiące na astmę, cukrzycę i choroby serca
- Osoby z poważnymi problemami zdrowotnymi (m.in. chore terminalnie, przyjmujące agresywne leki, cierpiące na choroby immunologiczne)
- Osoby z obniżonym systemem odpornościowym (np. chorujące w ostatnim czasie na grypę, zapalenie oskrzeli lub płuc, przyjmujące antybiotyki)
Jeśli jesteś w grupie wysokiego ryzyka
NHS skontaktuje się z Tobą od poniedziałku 23 marca 2020 r., jeśli jesteś szczególnie narażony na poważne zachorowania na koronawirus. Otrzymasz konkretne porady na temat tego, co należy zrobić. Na tym etapie nie kontaktuj się z lekarzem pierwszego kontaktu ani z zespołem opieki zdrowotnej – poczekaj, aż się z Tobą skontaktuje.
Jak uniknąć zarażenia i rozprzestrzeniania wirusa?
- Często myj ręce wodą z mydłem, rób to przez co najmniej 20 sekund.
- Zawsze myj ręce, gdy wracasz do domu lub pracy.
- Jeśli mydło i woda nie są dostępne, należy użyć żelu do higieny rąk.
- Zakrywaj usta i nos chusteczką lub rękawem (nie rękami) podczas kaszlu lub kichania.
- Natychmiast wyrzucaj do śmieci zużyte chusteczki.
- Unikaj bliskiego kontaktu z osobami, które mają objawy zarażenia koronawirusem.
- Podróżuj transportem publicznym tylko wtedy, gdy trzeba.
- Pracuj w domu, jeśli możesz.
- Unikaj interakcji społecznych, takich jak chodzenie do pubów, restauracji, teatrów i kin.
- Unikaj dużych skupisk ludzi i udziału w wydarzeniach masowych.
- Ograniczyć kontakt ze zwierzętami domowymi i zwierzętami – chociaż nie odnotowano przypadków zachorowań na COVID-19 u zwierząt domowych lub innych zwierząt, nadal zaleca się ograniczenie kontaktu ze zwierzętami do czasu uzyskania większej ilości informacji.
- Nie dziel tych samych naczyń, sztućców, talerzy, ręczników, pościeli z innymi osobami, a po każdym użyciu umyj je dokładnie wodą i detergentem lub włóż do zmywarki.
- Nie pozwalaj dotykać innym osobom Twoich personalnych przedmiotów, takich jak klucze, telefon, torebka, portfel.
- Staraj się płacić kartą płatniczą zbliżeniowo zamiast gotówką.
- Nie musisz nosić maski, jeśli jesteś zdrowy, ale załóż jeśli masz do czynienia z osobą zarażoną koronawirusem.
- Regularnie dezynfekuj często dotykane przedmioty takie jak klamki, krany, pilot do telewizora.
- Korzystaj z telefonu, usług online lub aplikacji mobilnej, aby skontaktować się z przychodnią lub innymi usługami NHS.
- Jeśli możesz granicz podróże, zwłaszcza podróże zagraniczne w szczególnie do krajów, gdzie występują duże ogniska choroby.
Dementujemy mity na temat wirusa
- Mróz nie zwalcza koronawirusa lub innych chorób. Normalna temperatura ludzkiego ciała pozostaje na poziomie od 36,5°C do 37°C, niezależnie od temperatury zewnętrznej i pogody.
- Podobnie branie gorącej kąpieli nie zapobiegnie zachrowaniu na COVID-19, ponieważ temperatura ciała nie zmienia się pod wpływem kąpieli lub prysznica. W rzeczywistości, branie gorącej kąpieli z bardzo gorącą wodą może być szkodliwe, ponieważ może spowodować poparzenia.
- Do tej pory nie było żadnych informacji ani dowodów sugerujących, że koronawirus może być przenoszony przez komary.
- Suszarki do rąk nie są skuteczne w zabijaniu wirusa 2019-nCoV. Jednak można ich bezpiecznie używać do osuszania rąk po ich umyciu.
- Lampy UV nie powinny być używane do sterylizacji rąk lub innych obszarów skóry, ponieważ promieniowanie UV może powodować podrażnienia skóry.
- Rozpylanie alkoholu lub chloru na całe ciało nie zabije wirusów, które już dostały się do organizmu. Za to spryskiwanie takimi substancjami może być szkodliwe dla błon śluzowych (np. oczu, ust). Pamiętaj, że zarówno alkohol jak i chlor mogą być przydatne do dezynfekcji powierzchni, ale muszą być stosowane zgodnie z odpowiednimi zaleceniami.
- Nie ma dowodów na to, że regularne płukanie nosa solą fizjologiczną uchroniło ludzi przed zakażeniem.
- Czosnek jest zdrowy i ma pewne właściwości antybakteryjne. Nie ma jednak dowodów z, że spożywanie czosnku uchroniło ludzi przed koronawirusem.
Źródła: WHO, NHS
Oprac. Magdalena Grzymkowska