Zagadki i tajemnice Rosslyn

Roslin (wcześniej także Rosslyn lub Roslyn) to wioska w Szkocji, nad brzegiem rzeki Esk. Położona 7 mil (11 km) na południe od stolicy na końcu zielonego szlaku rowerowego stanowi atrakcyjny cel wycieczek mieszkańców Edynburga. Nazwa Roslin pochodzi prawdopodobnie od celtyckich słów ros, oznaczających wrzosowisko, i celyn, oznaczających święty. Inni językoznawcy będą się sprzeczać, że nazwa wywodzi się z języka gaelickiego i oznacza skalisty cypel (ros) nad wodospadem (linne). Zaś zwolennicy legend, którymi jest owiane to miejsce, będą przysięgać, że nazwa pochodzi od mitycznego średniowiecznego południka Rose Line wskazującego w linii prostej miejsce rozwiązania największej zagadki i tajemnicy ludzkości.

Zielony człowiek

Zieloni ludzie i średniowieczna kukurydza

Wioska została założona prawdopodbnie w 203 r. n.e. przez Pikta Asteriusa. W 1303 r. Roslin był miejscem bitwy w pierwszej wojnie o niepodległość Szkocji. Jednak najwięcej emocji wzbudza wzniesiona w 1446 roku kaplica zbudowana z inicjatywy Williama Sinclaira. Od tej pory Roslin stało się ważną siedzibą rodziny Sinclair. Misternie rzeźbiona Rosslyn Chapel od dawna kojarzy się z legendami o templariuszach i świętym Graalu. Największą popularność przyniosła temu miejscu książka „Kod Da Vinci” Dana Browna oraz jej późniejsza ekranizacja.

W Rosslyn Chapel największe wrażenie z pewnością robią liczne zdobienia i rzeźby zdobiące wnętrze budynku, w tym abstrakcyjne wzory na 213 jednakowyh sześcianach. Nie wiadomo, czy wyryte w nich symbole mają jakieś szczególne znaczenie. Wiele osób próbowało znaleźć zakodowane w nich informacje, ale żadna ich interpretacja nie okazała się jednoznaczna. Zwłaszcza że część z nich została wymieniona w czasie restauracji w XIX wieku.

Jedną z ostatnich prób nadania ich sensu była interpretacja ich jako partytury muzycznej. Motywy przypominają nieco wzory geometryczne widoczne w badaniach nad cymatyką. Wzory te powstają poprzez umieszczenie proszku na płaskiej powierzchni i wprawianie jej w drgania o różnej częstotliwości. Dopasowując te wzory do nut muzycznych odpowiadających tym samym częstotliwościom, zespół badawczy Thomasa i Stuarta Mitchella stworzył melodię, którą nazwano Motetem Rosslyn.

Ponadto w kaplicy znajduje się ponad 110 rzeźb „zielonych ludzi” (ang. „Green Men”). Są to rzeźby ludzkich twarzy z zielonymi przebarwieniami wokół nich, często wyrastające z ich ust. Inne rzeźby to motywy roślinne, takie jak lilie i źdźbła pszenicy. Ale są też takie, które przypominają owoce kukurydzy oraz aloes, w czasach, gdy te rośliny nie była znana w Europie. Badacze Robert Lomas i Christopher Knight uznali to za dowód na to, że Henryk I Sinclair, hrabia Orkadów, podróżował do obu Ameryk na długo przed Kolumbem. Jednak ta teoria nie ma jednak solidnych podstaw naukowych.

Kaplica była miejscem pochówku kilku pokoleń Sinclairów. Przez wiele lat krypta ta była zamykana na klucz, co może tłumaczyć powtarzające się legendy, że jest ona jedynie frontem do obszerniejszego podziemnych komnat, w którym znajdują się (w różnych wersjach tej historii) zmumifikowana głowa Jezusa Chrystusa, Święty Graal, skarb templariuszy, czy też oryginalne klejnoty koronne Szkocji.

Kaplica Rosslyn

Batman, masoni i potomkowie Chrystusa

W latach 80. kaplica stała się przedmiotem spekulacji na temat jej rzekomego związku z templariuszami czy masonerią. Ta część jej historii została nawet opisana w fabule komiksów „Batman: Scottish Connection”, w której główny bohater zostaje uwikłany w starą wendettę między dwoma szkockimi klanami podczas wizyty w Szkocji, w tym w odkrycie starożytnego skarbu ukrytego w podziemiach Rosslyn.

Kaplica, zbudowana 150 lat po rozwiązaniu templariuszy, ma rzeczywiście wiele symboli nawiązujących do templariuszy, takich jak „Dwóch jeźdźców na jednym koniu”, które pojawiają się na Pieczęci Templariuszy. William Sinclair uznawany jest przez powieściopisarzy za dziedzica wielkiego mistrza szkockich masonów. Sinclair z Roslin został pierwszym wielkim mistrzem szkockiej Wielkiej Loży Masońskiej, a następnie kilku innych członków rodziny Sinclairów pełniło tę funkcję.

Alternatywne historie dotyczące kaplicy Rosslyn i Sinclairów zostały opublikowane przez Andrew Sinclaira i Tima Wallace-Murphy’ego, którzy argumentowali związki kaplicy z templariuszami i… rzekomymi potomkami Jezusa Chrystusa. Również w filmie dokumentalnym telewizji ABC „Jesus, Maria and Da Vinci” zasygnalizowano, że potomkowie Jezusa Chrystusa istnieją w rodzinach Sinclairów. Prekursorem tych teorii z Rosslyn jest książka „The Holy Blood and the Holy Grail” z 1982 roku autorstwa Michaela Baigenta, Richarda Leigh’a i Henry’ego Lincolna, gdzie po raz zasygnalizowano, że Sinclairowie to potomkowie pochodzący w prostej linii od Jezusa z Nazaretu. W końcu nazwisko (a raczej przydomek) Sinclair tłumaczy się jako „czysty, sławny, święty”.

W 2003 roku Robert L. D. Cooper, kurator Grand Lodge of Scotland Museum and Library, opublikował szereg prac mających na celu zdemaskowanie „bzdur publikowanych na temat Rosslyn Chapel w ciągu ostatnich 15 lat”. Jednak w świadomości społecznej mit pozostaje żywy i przyciąga żądnych teorii spiskowych turystów.

Most prowadzący do ruin zamku Rosslyn

Ruiny do wynajęcia

Inną atrakcją Roslin są zamek, który stanowił część fortyfikacji osady. Zamek został zbudowany pod koniec XIV lub na początku XV w. Zamek został zbudowany przez Henryka Sinclaira na skalistym cyplu w pobliżu miejsca bitwy pod Roslin, gdzie Szkoci pokonali Anglików w 1303 roku. Zamek był trawiony przez pożary, najpierw w 1452 r., a potem 1544 roku w czasie Rough Wooing, krwawej wojny między Szkocją a Anglią w XVI wieku. Twierdza została prawie całkowicie zniszczona, choć do tej pory zachował się jeszcze jeden ostatni fragment oryginalnego muru. Zamek odbudowany pod koniec XVI wieku, został ponownie zniszczony w 1688 r. w konflikcie reformatorskim. W kolejnych wiekach zamek był naprzemiennie odbudowywany lub popadał w ruinę. Wynikało to poniekąd z położenia budynku, które utrudniało jakikolwiek remonty czy prace konserwacyjne. Do zamku nad stromą przepaścią prowadzi bowiem tylko wysoki wąski most, który zastąpił wcześniejszy most zwodzony.

Choć na pierwszy rzut oka budynek przypomina ruiny, to część zabudowań jest wciąż nadaje się do zamieszkania. Mało tego, zamożni turyści mogą tam wynająć pokój na nocleg. W latach 1982-1988 wschodnie skrzydło zamku zostało odrestaurowane. Obecny właściciel, hrabia Rosslyn, potomek Sinclairów, dzierżawi zamek jako obiekt wypoczynkowy. Zamek jest położony w malowniczej dolinie Roslin Glen wzdłuż wijącej się rzeki Esk. Park zachęca do pieszych wędrówek, rodzinnych pikników i wycieczek rowerowych.

Magdalena Grzymkowska