Międzynarodowe Targi Książki w Londynie

Małgorzata Mroczkowska

Pod koniec kwietnia w Londynie odbyły się jedne z największych targów wydawniczych na świecie, London Book Fair, na których swoje stoisko mieli także polscy wydawcy. Święto książki trwało trzy dni, a hala Olimpia na Kensington wypełniona była tysiącami stoisk, na których miłośnicy czytania mogli spotkać się nie tylko z wydawcami, ale także z autorami.

Jak co roku, Instytut Książki zorganizował polskie stoisko, aby ułatwić rodzimym wydawcom nawiązywanie kontaktów biznesowych oraz umożliwić sprzedaż praw autorskich i tym samym zwiększyć obecność polskiej literatury na zagranicznych rynkach. 

– Na naszym kolektywnym stoisku narodowym w Londynie można spotkać się nie tylko z wydawcami, ale też z drukarzami i innymi osobami zaangażowanymi w proces tworzenia książek – mówi Łucja Gawkowska z Polskiego Instytutu Książki- Promujemy polski biznes na świecie, również promujemy nasza literaturę. Polecamy także polskich pisarzy w wydawanym rokrocznie katalogu „New Books from Poland”, który jest przygotowany w całości w języku angielskim. Promujemy w nim najciekawsze pozycje książkowe, które mają szansę zaistnieć na rynku międzynarodowym. Osobno przygotowaliśmy także katalog polskich książek dziecięcych. Targi w Londynie to najlepsze miejsce, by dotrzeć do anglosaskich wydawców. 

Łucja Gawkowska z Polskiego Instytutu Książki: W Londynie promujemy polski biznes książkowy

Odwiedzający targi mogli zapoznać się z ofertą dwudziestu czterech polskich wystawców. Na mierzącym 90 metrów kwadratowych stoisku zaprezentowali się między innymi Społeczny Instytut Wydawniczy ZNAK, Wydawnictwa Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydawnictwo Literackie, czy Dom Wydawniczy Rebis. Ponadto Instytut Książki przedstawił nowości z katalogu „New Books from Poland 2022” oraz „Polish Books from Children and Young Adults 2023”. Zaprezentowane zostały również wybrane książki, które ukazały się dzięki wsparciu Programu Translatorskiego, ze szczególnym uwzględnieniem pozycji przełożonych na język angielski oraz ukraiński.

Targi to też okazja, by pozyskać klientów dla polskich drukarni.

– Jesteśmy grupą wydawniczą, która przyleciała do Londynu, by przekonać Brytyjczyków do wydawania książek w kraju nad Wisłą – dodaje Paulina Kolwalczyk z drukarni OzGraf reprezentująca Olsztyńskie i Białostockie Zakłady Graficzne – Na naszym stoisku prezentujemy książki wydrukowane w Polsce, ale zamówione przez Brytyjczyków. Wydajemy nawet książki z Kanady. Wciąż największym konkurentem dla nas są Chiny, które są bardzo silnym rynkiem. Brytyjczycy coraz częściej drukują w Polsce, bo jesteśmy w stanie zaoferować szybszy czas druku niż w Chinach, skąd sam transport kontenerem zajmuje dużo czasu i trwa nawet do ośmiu tygodni. W Polsce jesteśmy w stanie wydrukować książkę z dostawą w dziesięć dni. 

Paulina Kolwalczyk z drukarni OzGraf reprezentująca Olsztyńskie i Białostockie Zakłady Graficzne

The London Book Fair to najważniejsze – obok frankfurckich – targi książki na świecie, na które licznie przyjeżdżają wydawcy, agenci oraz autorzy z całego świata.  

W tym roku bohaterką Spotlight Programme, inicjatywy londyńskich targów, która ma wyróżnić i w szczególny sposób pokazać literaturę wybranego kraju, była Ukraina, która przygotowała serię wydarzeń, spotkań i paneli dyskusyjnych. Rozmowy dotyczyły głównie reakcji ukraińskich pisarzy na wojnę, roli, jaką książki odgrywają w walce z dezinformacją i na rzecz demokracji, głosów kobiet w tych dyskusjach oraz pisania z linii frontu. 

Jadwiga Jędras reprezentowała na targach znane również w Wielkiej Brytanii wydawnictwo Dwie Siostry. Przepięknie wydane albumy od lat dostępne są w największych brytyjskich księgarniach.

– Najbardziej znana nasza książka to „Mapy” autorstwa Aleksandry i Daniela Mizielińskich – mówi Jadwiga Jędras – Pozycja ta jest niezwykle uniwersalna i bardzo przemawia do czytelników na całym świecie. Format Mizielińskich, czyli bogata ilustracja jest tak interesujący i ciekawy, że jest obecnie naśladowany przez innych autorów i wydawców. Nasze książki są bardzo dokładnie opracowywane z naciskiem na estetykę i dbałość o szczegóły. Lubią to i dzieci i dorośli.

Jadwiga Jędras z wydawnictwa Dwie Siostry prezentuje album o lotnictwie przygotowywany właśnie na rynek brytyjski

Praca nad taką książką jest bardzo pracochłonna, a dla grafika czy ilustratora mozolna. Jednak opłaci się to wszystko, bo efekt końcowy jest zdumiewający. Takie książki nie tylko dobrze się czyta, ale także ogląda. 

Obecnie wydawnictwo Dwie Siostry przygotowuje na rynek brytyjski historię lotnictwa w formie graficznej pod tytułem „Ale odlot!” Jacka Ambrożewskiego. W Wielkiej Brytanii książkę już wkrótce znajdziemy pod tytułem „Sky High!”. 

Wystawcy z Polski twierdzą zgodnie, że wydawanie książek nie należy do łatwego biznesu. Rosną nie tylko ceny książek czy papieru, ale rośnie też konkurencja. Paradoksalnie jak grzyby po deszczu pojawiają się stale nowe wydawnictwa, które walczą o sukces. Tak więc mimo, że książka zawsze była towarem luksusowym, to branża książkowa rozwija się nawet w czasach kryzysu ekonomicznego. W chwili obecnej największa konkurencją dla nadal tradycyjnie wydawanych papierowych książek są książki elektroniczne. Taka forma jest najbardziej popularna w przypadku beletrystyki. Jednak książki dla dzieci oraz albumy nadal najczęściej wydawane są w formie papierowej. Również starsi czytelnicy nie są do końca przekonani do czytania w telefonie czy na tablecie i cenią sobie szelest przewracanych stron czytanej książki. 

Przy okazji warto zauważyć, że uczenie dzieci od małego kultury czytania książek jest niezwykle istotne w procesie kształtowania nawyków, które zaprocentują w przyszłości. U bardzo małych dzieci chodzi tu nawet nie tyle o świadome czytanie, co o sam kontakt z książką. Literatura wpływa na całościowy rozwój człowieka bez względu na jego wiek. Książki nie tylko rozwijają wyobraźnię, ale przede wszystkim pomagają nam oderwać się od bieżących problemów i po prostu zrelaksować. W przypadku bogato ilustrowanych wydawnictw, do jakich z całą pewnością zaliczają się pozycje wydawane przez wspomniane wcześniej Dwie Siostry również nie bez znaczenia jest kształtowanie już od maleńkości gustu i estetyki u młodego czytelnika. Książki wydawane z dbałością o szczegóły to oferowanie czytelnikowi kultury na najwyższym poziomie, co wpływa niewątpliwie na rozwój poczucia estetyki w najlepszym wydaniu.