Wybrać wolność i obronić prawdę. Pomnik katyński w Londynie

09 maja 2023, 13:31 | Autor: admin

Ks. Marek Reczek, proboszcz polskiej parafii pw. św. Andrzeja Boboli, Kapelan Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii

Pomnik katyński jest jednym z najbardziej rozpoznawalnych miejsc polskich w Londynie. Jest również świadkiem wielkiej historii polskiej emigracji londyńskiej. Tej Polski, która tutaj trwała w postaci swoich konstytucyjnych władz oraz tych licznych Polaków, którzy nie mogli bądź nie chcieli wrócić do Polski zniewolonej.

Właśnie pomnik katyński w Londynie był pierwszym na świecie widomym znakiem, który upamiętniał polskich generałów, oficerów i żołnierzy Wojska Polskiego, funkcjonariuszy Policji Państwowej, Korpusu Ochrony Pogranicza, Straży Granicznej, Służby Więziennej, a także osoby cywilne, zabite decyzją władz państwowych Związku Radzieckiego wiosną 1940 r. w Katyniu pod Smoleńskiem, w Miednoje koło Tweru, Piatichatkach koło Charkowa, Bykowni koło Kijowa i w innych miejscach na terenie Związku Sowieckiego.

Na inskrypcji umieszczonej na tym pomniku, tutaj pod orłem okolonym drutem kolczastym, czytamy:

„Pamięci 14 500 polskich jeńców wojennych, którzy w 1940 zniknęli z obozów w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie, z czego 4500 zidentyfikowano później w masowych grobach w Katyniu w pobliżu Smoleńska”.

Samo brzmienie tej inskrypcji dowodzi, jak trudne było wystawienie tego pomnika, nawet tu, na brytyjskiej ziemi, w warunkach wolnego – zachodniego – świata. Niemniej pomnik powstał, w 1976 roku został uroczyście odsłonięty, i od tego czasu przez długie lata, był najważniejszym miejscem – dlatego że obchodzenie rocznicy katyńskiej w Katyniu było wtedy nie do pomyślenia – a więc był najważniejszym, symbolicznym miejscem, w którym Polacy z całego w zasadzie wolnego świata przyjeżdżali, żeby pamiętać o swoich bohaterach i przypominać o zbrodni na oficerach polskich popełnionej przez władze Związku Sowieckiego.

Na pomniku czytamy jeszcze: „Sumienie świata woła o świadectwo prawdzie.” Tej prawdy o Katyniu, potwierdzonej oficjalnie, doczekaliśmy się od świata po wielu latach – dla niektórych zbyt późno. Tragedia Katynia i walka z kłamstwem katyńskim to doświadczenie ważne, konstytuujące patriotyzm dla kolejnych pokoleń Polaków. Pamięci o naszych poległych zazdrości nam wiele innych narodów. Ale nie może być inaczej, bo to część naszej historii, naszej pamięci i naszej tożsamości. To jednak także część historii całej Europy i świata. To przesłanie dotyczące każdego człowieka i wszystkich narodów. Zbrodnia Katyńska już zawsze będzie przypominać o groźbie zniewolenia i zniszczenia ludzi i narodów. O sile kłamstwa. Będzie jednak także świadectwem tego, że ludzie i narody potrafią – nawet w czasach najtrudniejszych – wybrać wolność i obronić prawdę.

Podziękowania dla wszystkich wolontariuszy (na zdjęciu: Zofia Marchewka), którzy zaangażowali się w dystrybucję Edycji Specjalnej „Dziennika Polskiego i Dziennika Żołnierza” podczas uroczystości pod Pomnikiem Katyńskim jak i w polskich szkołach sobotnich.

Co roku podczas kwietniowych obchodów pod pomnikiem katyńskim delegacje polskiego środowiska składają kwiaty pod pomnikiem. Coraz młodsze to delegacje. Inni ludzie. Refleksje są też jakby inne. Inny jest rachunek sumienia.

Tak jak kształtuje się zmiennie historia, tak i relacje między nami (mieszkającymi za granicą Polakami) mają proces ewolucyjny. Oczywista jest zatem konieczność ciągłego rozwoju i podążania za zmianami – wszak stoją przed nami kolejne, coraz to inne wyzwania.

Środowiska polonijne potrzebują ludzi, którzy tworzyć będą pozytywny wizerunek Polaków i Polski w kraju ich osiedlenia. Trzeba pokazywać dokonania, osiągnięcia i sukcesy naszych rodaków, przedstawić wkład polski w życie brytyjskie. Wzbudzać poczucie tożsamości i dumy narodowej. Budować markę Polski tu na Wyspach.

Z tego miejsca należy podziękować wszystkim tu na Wyspach Brytyjskich, którzy o tę pamięć i prawdę dbali, a w sposób szczególny Stowarzyszeniu Polskich Kombatantów w Wielkiej Brytanii i Stowarzyszeniu Rodzin Katyńskich.

Wieńce pod Pomnikiem Katyńskim złożyli:

Konsul Generalny RP w Londynie

Stowarzyszenie Rodzin Katyńskich na Zachodzie

Fundacja Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w WB

Związek Byłych Żołnierzy 3 Dywizji Strzelców Karpackich

Związek Lotników Polskich

Komitet Pomnika Lotników Polskich

Związek Harcerstwa Polskiego

Polska YMCA

Szkoły Przedmiotów Ojczystych: