Komu służą organizacje charytatywne?

Nadeszły Święta. Pojawiają się wielkie akcje charytatywne. W Polsce do najpopularniejszych należy Wielka Orkiestra Świątecznej Pomocy (WOŚP). Warto się przy tej okazji zastanowić, jak działalność charytatywna wygląda z punktu widzenia prawa? Kto pilnuje tego, aby pieniądze nie znikały w kieszeniach nieuczciwych? Czy na charity można zarobić?

Istnieje poradnik (Fit and Proper Person guidance) opracowany przez urząd podatkowy (HMRC) podający wytyczne, kto może założyć charity. Podstawowym kryterium jest nieskazitelna opinia i uczciwość. HMRC sugeruje, aby osoby będące w zarządzie, podpisały tzw. Model Declaration for Fit and Proper Persons. Jest to deklaracja potwierdzająca, że dana osoba spełnia wymagania stawiane członkom Charity.

Jak założyć charity?

Najpierw należy zdecydować, czy organizacja będzie działać jako Trust czy limited company (LTD). Następny krok to wysłanie aplikacji (forma ChA1) do HMRC z prośbą o rejestrację organizacji jako Charity. Trzeba sprawdzić, czy organizacja musi być zarejestrowana w UK Charities Regulator. Dzięki rejestracji można ubiegać się o ulgi podatkowe, częściowe lub całkowite zwolnienie z podatku od zysków i z dochodów związanych ze sprzedażą środków trwałych (fixed assessts) lub nieruchomości. Po uzyskaniu pozytywnej decyzji HMRC, organizacja otrzymuje numer identyfikacyjny. Charity powinno też być zarejestrowane w Charity Commission.
W aplikacji o rejestrację wymagane jest załączenie konstytucji czy zestawu celów powstania organizacji.
W Konstytucji powinna być zawarta misja oraz korzyści dla społeczeństwa wynikające z jej działania. HRMC główny nacisk kładzie na dobro publiczne wynikające z założenia charity. 

Nie można otrzymać ulgi podatkowej z kwot, których nie zadeklarowano, dlatego ukrywanie dochodów nie jest w interesie charity.

Jak się rozliczać?

HMRC wymaga informacji o sposobach pozyskiwania finansów oraz o przewidywanych obrotach. Charity musi posiadać konto w banku. Należy zastanowić się, czy będzie działać lokalnie; na terenie UK czy poza jej granicami. Dobrze widziany jest biznes plan.
Charity założone jako Trust, musi wysłać rozliczenie podatkowe w postaci Self-Assessment. Charity działające jako LTD wysyła rozliczenie roczne w postaci Companies Tax return i wypełnia formę CT600E. Rozliczenie wysyła się tylko w przypadku, jeśli są dochody i wydatki, które nie są w 100 proc. przeznaczone na cele charytatywne. W przeciwnym razie charity nie wysyła rozliczenia podatkowego.

Organizacje charytatywne mogą otrzymać ulgę podatkową na wypracowane zyski i zwrot podatku z dotacji od ludzi. Głównym źródłem dochodu dla charity jest Gift Aid. Jeśli podatnik wpłaci na jej cele £10 to oznacza, że z tych £10 podatek został już odprowadzony. HMRC zwraca charity podatek z kwoty brutto ofiarowanych pieniędzy. Dzięki temu za każde ofiarowane £10, charity otrzymuje ekstra £2,5. Jeśli uzyska dochody, które nie podlegają uldze podatkowej, płaci podatek od wyrobionych zysków.

Organizacja charytatywna nie płaci podatku od dochodów, jeśli wszystkie zyski przeznaczone są na cele charytatywne. 

Czy piekarz może założyć charity by uniknąć płacenia podatku? Jakie dobro publiczne płynie z działania piekarni? Charity musi udowodnić, że jej cel to działanie na rzecz dobra publicznego.

Jak zdobywać pieniądze?

Charity zdobywa fundusze przez dotacje od państwa (grants), Gift Aid, sponsoring i dzięki własnej działalności, jak sprzedaż lub płatne usługi, pod warunkiem że mają one związek z wyznaczoną w konstytucji misją. Działania komercyjne nie mogą narażać charity na straty finansowe, dlatego dochody ze sprzedaży towarów, usług nie mogą stanowić zbyt dużego procentu w stosunku do ogółu zebranych funduszy oraz powinny być wykorzystane na cele charytatywne. W przeciwnym wypadku charity płaci podatek.

Organizacje charytatywne mają obowiązek prowadzenia dokumentacji i księgowania wszystkich datków. Prowadzenie księgowości to warunek otrzymania ulgi podatkowej Gift Aid oraz zwolnienia z podatku. Ofiarodawca musi podpisać deklarację o dotacji podając kwotę i datę. Jeśli ktoś ofiarowuje datek bez podpisania formy, charity musi zachować dowody w postaci nagrania. W razie konieczności dawca powinien wysłać pisemne potwierdzenie wysokości datku.W przypadku np. „tacy w kościele”, zalecane jest użycie envelope scheme – osoby chcące podarować większą kwotę pieniędzy mogą to zrobić w kopercie z wypisaną kwotą. Koperty muszą być dostępne w razie inspekcji HMRC.
Warto podarować kilka funtów na cele, z którymi sie utożsamiamy. Dzięki niewielkiej kwocie pomagamy utrzymać tę ogromną orkiestrę dobrej woli. Dla sceptyków przytoczę zasadę karmy: „co dajesz, to otrzymujesz”.

Życzę radosnych Świąt i Szczęśliwego Nowego Roku.

Dorota Cukierska