Wpisując w wyszukiwarce Google pytanie „Czy powinienem rozpocząć własną działalność?” uzyskujemy ponad milion wyników, jeśli szukamy w języku polskim i ponad miliard, jeśli wyszukujemy w międzynarodowym języku handlu, angielskim. Jest to dylemat bez prostej odpowiedzi, a na pewno jedno z pytań bez uniwersalnego rozwiązania, które miałoby zastosowanie do wszystkich.
Korzyści są tak samo liczne i istotne, jak i wady. Z jednej strony przejmujesz kontrolę nad swoim życiem zawodowym, poczynając od tego co robisz, kończąc na tym kiedy to zrobić. Jesteś wówczas w sytuacji, gdzie im ciężej pracujesz, tym większe wynagrodzenie finansowe otrzymujesz. Równie ważny dla niektórych osób jest fakt uwolnienia od wszelkich schematów, atmosfery i reguł miejsca pracy i zazwyczaj sam decydujesz z kim chciałbyś mieć do czynienia.
Z drugiej strony, musisz się zmierzyć z wielką niepewnością, czy ten biznes zadziała, czy też z ryzykiem niepowodzenia czy upadłości firmy co mogłyby nawet doprowadzić do bankructwa osobistego. Jeśli się uda natomiast, to rzadko obywa się bez lat psychicznego i fizycznego trudu wynikającego z radzenia sobie z niezliczonymi obowiązkami, które mają właściciele małych firm, poczynając od prawa pracy do warunków higieny i bezpieczeństwa pracy, od presji aby prowadzić sprzedaż według rozumianych przez Ciebie oczekiwanych wymogów, do kontrolowania każdego finansowego aspektu firmy.
Prowadzenie własnej działalności gospodarczej, czy jako jednoosobowa firma, czy w formie spółki z o.o. nie jest na pewno dla wszystkich, i nie jest to pytanie na które możemy odpowiedzieć za Ciebie. Natomiast korzyści z sukcesu bez wątpienia dają wielką satysfakcję, nie tylko z perspektywy finansowej, ale z poczucia samospełnienia i osiągnięcia czegoś, a w ciągu najbliższych tygodni na łamach „Dziennika Polskiego” będziemy podawać wskazówki dotyczące prawnych aspektów rozpoczęcia działalności na własną rękę.
Należy zwrócić uwagę, że artykuły te służą wyłącznie celom informacyjnym, i jeżeli zdecydujesz się na podjęcie działalności, to – wielkie gratulacje i życzymy wszystkiego najlepszego, ale zarazem gorąco zalecamy poszukać profesjonalnej porady prawnej i finansowej. Najlepiej poszukać wsparcia profesjonalistów już na samym początku – a na pewno już przed faktycznym rozpoczęciem działalności (lub nawet jeszcze przed przerwaniem swojej dotychczasowej pracy). Jest to pozorna oszczędność, gdyż błąd lub niedopatrzenie może Cię drogo kosztować w nadchodzącym czasie. Jest to często jednak nie tak drogie, jak wielu mogłoby się wydawać – na przykład księgowego dla małego biznesu można zatrudnić już za £10-15 na tydzień.
Istnieją trzy podstawowe formy własności w Wielkiej Brytanii – jednoosobowa działalność gospodarcza osoby fizycznej, spółka cywilna i spółki z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.) Podczas dzisiejszego przewodnika przyjmijmy, iż podejmujesz się założenia firmy jednoosobowej. Równie możliwe jest rozpoczęcie spółki cywilnej czy spółki z o.o. i na tym skupimy się w części drugiej naszego przewodnika za dwa tygodnie.
1. Rozpoczęcie działalności
Jesteś zdecydowany. Masz już dość harowania dla kogoś innego, przyjmowania zleceń od kogoś, kogo prawdopodobnie nigdy nie znałeś przed rozpoczęciem pracy, proszenia o pozwolenie na wyjazd na wakacje, konieczności pokazywania zwolnienia lekarskiego, jeśli nie było Cię w pracy dłużej niż trzy dni. Masz pomysł, który wierzysz iż przyniesie Ci zysk, i masz przy tym determinację i zdolności, aby to zadziałało. Zwolniłeś się z pracy… co zatem dalej?
Z punktu widzenia fiskusa jesteś teraz samo zatrudniony (self employed) i musisz zarejestrować się jako takowy w ciągu 3 miesięcy od rozpoczęcia działań handlowych w przeciwnym razie narażasz się na ryzyko grzywny od urzędu „Her Majesty’s Revenue and Customs” (HMRC). Możesz zarejestrować się na stronie internetowej www.hmrc.gov.uk lub dzwoniąc pod numer 0845 915 4515. W sensie prawnym nie masz wiele więcej do wykonania. Dlatego też, biorąc pod uwagę prostotę tego procesu, większość przedsiębiorstw rozpoczyna swoją działalność, jako jednoosobowa działalność gospodarcza osoby fizycznej.
Odpowiedzialność osobista
Najważniejszym aspektem prawnym prowadzenia jednoosobowej działalności gospodarczej osoby fizycznej (a sole trader) to osobista odpowiedzialność za wszystkie zobowiązania zaciągnięte przez Twoją firmę, czy to z dostawcami czy z rządem np. podatki. Jeżeli nie jesteś w stanie spłacić tych długów, wówczas wierzyciele, w tym rząd, mogą podjąć działania prawne w celu odzyskania należności poprzez sprzedaż Twojego mienia osobistego, w tym Twojego domu, nawet jeżeli jest współwłasnością kogoś innego. Jeśli dzielisz własność domu z partnerem lub kimkolwiek innym, upewnij się, iż Twoi bliscy rozumieją i zgadzają się z podjęciem przez Ciebie tego ryzyka.
Nazwa handlowa firmy (Business Name)
Możesz użyć albo swojego własnego nazwisko aby reklamować swoją firmę, albo możesz wybrać nazwę handlową firmy. W przypadku korzystania z nazwy handlowej, należy umieścić swoje nazwisko czytelnie na:
• listach służbowych
• pisemnych zamówieniach na towary lub usługi, które mają być dostarczone do firmy
• służbowych e-mailach
• fakturach i rachunkach wystawionych w ramach działalności
• pisemnych wezwaniach do zapłaty dla Twoich dłużników.
Podstawowe dokumenty prawne
Istotne jest, aby dokumenty prawne, których używasz, były profesjonalnie przygotowane. Służy to zarówno celom reprezentacyjnym, gdyż pozostawienie dobrego wrażenie na klientach jak i dostawcach, jest niezwykle istotne dla stworzenia dobrej reputacji i prowadzenia sprzedaży, jak również, aby upewnić się iż nic istotnego nie zostało pominięte. Gdy coś jest w formie pisemnej i zostało podpisane, może być to wówczas bardzo trudne i kosztowne, aby się od tego uwolnić.
Nie oznacza to, w rzeczywistości nie powinno oznaczać, iż należy płacić ogromne kwoty prawnikom za przygotowanie dokumentów od podstaw. Wiele stron internetowych oferuje tanie, standaryzowane wersje, które można dostosować do własnej działalności gospodarczej. Pamiętaj, aby być konsekwentnym w jaki sposób zaprezentować swoją nazwę handlową i logo – konsekwencja jest kluczem do stworzenia aury profesjonalizmu.
Dokładne wymagania zależą od charakteru działalności firmy, ale najczęściej spotykane to:
• Faktura – w tym termin płatności oraz kary za opóźnienie w płatności
• Zasady i warunki sprzedaży – w tym zwroty
• Warunki zakupu – w tym gwarancje jakości i standardów
• Umowa o zachowaniu poufności – znana również jako „Non Disclosure Agreement” lub NDA, pozwala na możliwość omówienia swoich idei biznesowych z kimś innym, kto objęty tą umową o poufności będzie zobowiązany nam tych idei nie skraść dla własnej korzyści
• Umowy agencyjna – umożliwia osobom trzecim sprzedaż Twoich produktów w zamian za prowizję (lub wręcz, abyś Ty mógł sprzedawać produkty dla kogoś innego)
• Umowa wykonania usług „outsourcingowych” (outsourcing agreement) – o świadczenie działań dodatkowych na rzecz naszej działalności, włącznie z normami poziomu usług, na przykład, jak szybko muszą zareagować na połączenie przychodzące (zazwyczaj w ciągu 3 dzwonków).
Rejestracja dla podatku VAT (podatek od wartości dodanej)
Każdego roku rząd ustala sumę znaną jako próg rejestracji VAT-u (VAT registration threshold), obecnie wynoszący £73.000. Jeśli Twój obrót w okresie ostatnich 12 miesięcy przekracza tę sumę, lub jeśli oceniasz, że Twoje obroty w ciągu tylko najbliższych 30 dni przekroczą ten próg, musisz wówczas zarejestrować się jako podatnik VAT.
Jeśli nie przekraczasz się tego progu to i tak możesz zdecydować się na zarejestrowanie jako podatnik VAT. Główną korzyścią jest to, że masz prawo zwrotu VAT na materiały eksploatacyjne, które kupisz, co może mieć kluczowe znaczenie dla przepływów środków pieniężnych dla nowych przedsiębiorstw. Prawie tak samo ważny jest fakt, iż możesz wytworzyć wrażenie u potencjalnych klientów i dostawców, iż firma Twoja jest większa niż w rzeczywistości – w praktyce wygląda to tak, iż niektóre firmy/podmioty współpracują tylko z przedsiębiorstwami będącymi płatnikami VAT.
Dla Twojej wygody stworzone zostało internetowe narzędzie opracowane we współpracy z HMRC które pomoże Ci zdecydować czy powinieneś się zarejestrować jako podatnik VAT – http://www.businesslink.gov.uk/bdotg/action/layer?topicId=1073863071
To by było tyle na dzisiaj. Bądź z nami za dwa tygodnie , aby dowiedzieć się co obejmuje założenie spółki osobowej lub z ograniczoną odpowiedzialnością. A jak narazie, wszystkiego najlepszego od zespołu Hamilton Brady.